دشواری‌های مبارزه با کووید-19؛ چشم‌دیدها و تجربه‌های زنان

بر اساس آمار وزارت صحت عامه‌ی کشور از ابتدای شیوع کووید-19 در افغانستان، 14970 زن به این ویروس مبتلا شده اند که 31.5 درصد از مبتلایان را تشکیل می‌دهند. در این گزارش، برخی از زنانی‌که به این بیماری مبتلا شده اند، از دردسرها و دشوار‌هایی‌که هنگام درمان در مراکز درمان کووید-19 با آن روبرو شده اند، سخن می‌گویند.

تا کنون49970 تن در افغانستان به کووید-19 مبتلا شده اند. به صورت تخمینی، حدود 2 هزار بستر در مراکز کووید-19 وجود دارد که از این میان، 30 درصد آن مربوط زنان است.

هم‌چنان، به تعداد 420 زن فوت کرده اند. از جمله زنان مبتلا به کووید-19، 442 زن باردار بوده اند و 1143 تن کارمندان صحی بوده اند.

آمارها نشان می‌دهد که مردان بیشتر از زنان قربانی ویروس کرونا می‌شوند. این تفاوت ابتدا در چین مشاهده شد، از میان قربانیان این بیماری ۲.۸ درصد آن مردان و ۱.۷ درصد زنان بودند. یافته‌ها در ایتالیا نیز تکرار شد؛ به گونه‌یی که ۷.۲ درصد قربانیان این بیماری مردان و ۴.۱ درصد آنان زنان بوده‌اند. در افغانستان نیز آمار مبتلایان و قربانیان مرد در تناسب به زنان بیشتر است طوری که تا اکنون بیش از۲۸.۳ درصد قربانیان این بیماری زنان و  بیش از ۷۱.۷ درصد مردان بودند.

اکنون پرسش این است که چرا مردان بیشتر از زنان مبتلا  به ویروس کرونا می‌شوند؟ هر چند دانشمندان تا کنون نتوانسته‌اند پاسخ دقیقی برای این پرسش ارایه کنند، اما متخصصان بخش انتانی به این باور اند که تفاوت‌های ژنتیکی، فعالیت بهتر نیروی دفاعی بدن زنان و حضور کم در اجتماع از دلایلی است که سبب شده تا زنان نسبت به مردان کمتر درخطر ابتلای کرونا قرار گیرند.

انوشه عارفیان که یک شب را به دلیل ابتلا به کرونا، در شفاخانه‌ی کووید-19 هرات بستری شده بود، می‌گوید، نبود تجهیزات از مشکلات عمده برای بیماران و کارمندان بود.

او می‌گوید، لوازم و داروی کافی در این شفاخانه موجود نبود و آنان مجبور بودند برخی داروها را از داروخانه‌ها تهیه کنند.

انوشه می‌افزاید، حتی پزشکان، ماسک و دست‌کشی را که برای کار شان نیاز داشتند از بیرون تهیه می‌کردند.

به گفته‌ی وی، نبود آکسیجن مشکل عمده در این شفاخانه بود.

طاهره که همسراش به کووید-19 مبتلا شده بود، می‌گوید، در ولایت پکتیا تست بسیار کم بود و روزانه 50 فرد مشکوک مراجعه می‌کردند، در حالی‌که فقط از ده نفر تست گرفته می‌شد.

او می‌افزاید، زمانی که دید به دلیل نبود امکانات در شفاخانه‌ی پکتیا به صورت درست به مریضان رسیدگی نمی‌شود، همسر اش را به خانه آورد و در خانه به او رسیدگی می‌کرد.

عایشه از ولایت پروان است و هفت ماه پیش به کووید-19 مبتلا شد. او می‌گوید، پس از این که وضعیت صحی‌اش رو به خرابی گرایید، به مرکز نگهداری از بیماران مبتلا به کووید-19 منتقل شد. او اگر چه از برخورد پزشکان و کارکنان در مرکز نگهداری بیماران کووید-19 در این ولایت راضی است اما می‌گوید نارسایی‌هایی از جمله کمبود آکسیجن نیز در این بخش وجود داشته است.

او می‌افزاید مشکلات و کم‌بود امکانات سبب شده بود تا به صورت درست به بیماران رسیدگی نشود.

به گفته‌ی وی، وسایل درمانی کم بود و آکسیجن به همه‌ی بیماران نمی‌رسید.

معصومه جعفری، معاون سخن‌گوی وزارت صحت عامه می‌گوید:« از جمله زنان مبتلا به کووید-19، به تعداد 1616 زن بستر شده اند که 32 فیصد از مجموع بسترهای ما را تشکیل می‌دهند.

هم اکنون، 34 ولایت کشور دارای شفاخانه‌ها و یا هم بخش‌های جداگانه برای مریضان مبتلا به کووید-19 اند که تعداد کل بخش‌ها به 52 بخش می‌رسد.

15 ولایت افغانستان دارای بیمارستان‌های ویژه‌ی بیماران کرونایی است و در 19 ولایت دیگر، بخش‌هایی برای این بیماران در شفاخانه‌ها ایجاد شده است.

ولایت‌های هرات، کابل، بلخ، فراه، غزنی، هلمند، کنر، لوگر، کندز، ننگرهار، پکتیا، نیمروز، سمنگان و تخار و زابل دارای شفاخانه‌های مختص بیماران کرونایی اند.

در حدود 35 هزار کارمند برای خدمات صحی بیماران کرونایی وجود دارد که از این میان، بیش از 13 هزار تن دولتی و 9 و نیم هزار تن از پروژه‌های انکشافی و بیش از دوازه‌هزار هم در بخش انجوها است. . بر اساس گزارش وزارت صحت، تعداد کارمندان صحی در بخش ایزولیشن یا قرنطین، به 2150 تن می‌رسد که از این میان، 795 تن در بخش (آر، آر تی)  است . 531 تن در مراکز بیماران کووید-19 در شهرستان‌ها فعالیت می‌کنند.

نذیره به دلیل ابتلا به کووید-19، 5 روز در شفاخانه‌ی افغان‌جاپان در کابل بستری بود. او از رسیدگی به بیماران مبتلا به کووید-19 در این شفاخانه راضی است و می‌گوید پزشکان تلاش می‌کردند به همه‌ی بیماران به خوبی رسیدگی کنند.

برخی از پزشکان شفاخانه‌ی افغان‌جاپان اما از فشار کار و نبود کارمندان کافی برای رسیدگی به بیماران سخن می‌گویند.

احمدجواد غزنوی پزشک شفاخانه‌ی افغان‌جاپان می‌گوید، امکانات و تجهیزات به صورت درست وجود دارد اما در موج اول کرونا، مشکلات زیاد بود، «فشار کار زیاد بود چون ما دو نفر داکتر بودیم، بعدا برای مدتی داکترهای دیگر را به صورت خدمتی فرستادند.»

آقای غزنوی می‌افزاید که هم اکنون نیز در این شفاخانه، در هر کدام از بخش‌های مشکوک و مثبت 30 نفر بستری اند که برای هر کدام دو داکتر وجود دارد و تعداد کافی نیست.

او می‌افزاید در گذشته این شفاخانه مربوط به دولت بود، اما از مدتی به این سو، آن‌را به مووسسه داده اند و این سبب شده تا کار کردن در این شفاخانه باز هم دشوار شود.

برخی از پزشکان اما می‌گویند چالش‌های زیادی در شفاخانه‌های کووید-19 نبوده است.

عبدالمنان آزادمنش، پزشک در شفاخانه‌ی کووید-19 شیدایی می‌گوید، در این شفاخانه، همه‌ی امکانات لازم وجود داشت هم برای کارمندان و هم برای مریضان.

او می‌گوید، نزدیک به شش ماه است که در این شفاخانه کار می‌کند و مشکلات چشم‌گیری وجود ندارد.

عبدالسلام رحیمی متخصص داخله، از نه ماه به این سو در شفاخانه‌ی کووید-19 غوریانی کار می‌کند. او می‌گوید اگر این شفاخانه در موج دوم نیز فعال می‌بود، فشار کار را از شفاخانه‌ی شیدایی هم کم می‌کرد و رسیدگی برای مریضان نیز بیشتر می‌شد.

او نیز می‌گوید که فشار کار روی کارمندان شفاخانه‌های کووید-19 زیاد است.

این در حالیست که کووید-19 در افغانستان تا کنون، جان 2017 تن را گرفته است.

خبرگزاری بانوان افغانستان