قتلهای سریالی خبرنگاران؛ عامل دشواری کار رسانهای
در یک ماه گذشته چهار خبرنگار، جان شان را از دست داده اند. در تازهترین مورد، فردین امینی خبرنگار و گویندهی آریانا نیوز، در واقعهیی که پولیس آنرا خودکشی گفته است، جان باخت و ملالی میوند به روز پنجشنبه از سوی افراد مسلح در جلالآباد ترور شد. برخی از خبرنگاران میگویند وضعیت متشنج کنونی، کار خبرنگاری را برای شان دشوار کرده است.
چندی پیش، یما سیاوش خبرنگار پیشین طلوع و الیاس داعی خبرنگار رادیو آزادی در رویدادهای مشابه جان شان را از دست دادند.
برخی از خبرنگاران میگویند که حملههای مرموز و هدفمند بر خبرنگاران در کشور افزایش یافته و کمتر اتفاق میافتد گروهی مسؤولیت این حملهها را به عهده بگیرد و حکومت همچنان برای مردم پاسخگو نیست.
فایزه ابراهیمی خبرنگار در یکی از رسانههای محلی هرات میگوید، این حملهها همزمان با گفتوگوهای صلح انجام شده و نشان میدهد که خبرنگاران با اینکه خبرهایی از گفتوگوهای صلح را نشر میکنند از سوی گروههای هراسافگن نیز تهدید میشوند و جان شان را ازدست میدهند.
خانم ابراهیمی میافزاید: «حمله به این چهار خبرنگار سبب نگرانی جامعهی رسانهیی افغانستان شده و افزایش این حملهها به فعالیت خبرنگاران به خصوص خبرنگاران زن تاثیر منفی میگذارد.»
او همچنان میگوید که خانوادهاش به دلیل وضعیت بد امنیتی برایش میگویند تا برای تهیهی گزارشها کمتر به ساحه برود. به گفتهی وی، تداوم این وضعیت سبب میشود تا فعالیت رسانهیی او و بسیاری از خبرنگاران دیگر محدود شده و به آزادی بیان صدمه وارد شود.
در همین حال، برخی از خبرنگاران میگویند که نگرانی آنان بیشتر به این دلیل است که کمتر گروهی مسؤولیت قتل این خبرنگاران را به عهده گرفته اند و حکومت نیز در این عرصه هیچ پاسخگویی نداشته است.
سمیه ولیزاده یکی دیگر از خبرنگاران رسانههای محلی هرات میگوید، نگرانی خبرنگاران از تداوم این حملهها بر خبرنگاران افزایش یافته، اما حکومت این قضیهها را مورد پیگرد جدی قرار نمیدهد و در این عرصه توجه جدی صورت نگرفته است.
خانم ولیزاده میافزاید: «در حال حاضر خیلی از خبرنگاران روحیهی مناسبی برای انجام کارهای شان ندارند و اگر این نگرانی ادامه پیدا کند سبب میشود تا روی کیفیت کار شان نیز تاثیر منفی بگذارد و آنان را از نشر خیلی از خبرها باز دارد.»
او همچنان میگوید که خبرنگاران زن با مشکلات زیادی از سوی خانوادههای خود اجازهی فعالیت در رسانهها را بدست میآورند اما چالشهای امنیتی سبب میشود تا فعالیت خبرنگاران زن در جامعه محدود شود.
در این میان اما شماری از این خبرنگاران میگویند، در این اواخر روزنامهنگاران در سطح کشور به وضعیت بد امنیتی مواجه اند و نهادهای حامی رسانهها و حکومت باید اقدامهای جدی را روی دست گیرند.
فهیم فرجام خبرنگار در یکی از رسانههای محلی هرات میگوید که افزایش حملههای هراسافگنان بر خبرنگاران، تهدید بزرگی برای خبرنگاران کشور محسوب میشود و اگر این روند ادامه پیدا کند خبرنگاران مجبور به ترک شغل میشوند.
آقای فرجام میافزاید: «با این وضعیت بد امنیتی، ما خبرنگاران از سوی خانوادههای خود نیز مورد فشارهای روحی و روانی قرار میگیریم تا به فعالیتهای رسانهیی خود ادامه ندهیم.»
به باور وی، نهادهای مدافع حقوق رسانهها باید اقدامهای جدی روی دست گیرند تا بیشتر از این، خبرنگاران قربانی نشوند.
در همین حال مسؤولان کمیتهی مصونیت خبرنگاران هرات، حکومت را در عمل کردن به تعهدات شان با نهادهای صنفی جامعه رسانهی به بیتوجهی متهم میکنند و میگویند که حکومت در بررسی قضیههای قتل خبرنگاران سهلانگاری میکند.
همایون نظری مسؤول کمیتهی مصونیت خبرنگاران در هرات میگوید که وظیفهی نهادهای صنفی این است تا با ایجاد فشار به نهادهای حکومتی، خواهان تطبیق قانون شوند. به گفتهی وی اما حکومت وظیفهاش را در قسمت عملی کردن به تعهدهای نهادهای صنفی جامعه رسانهیی درست انجام نداده است.
آقای نظری میافزاید: «کمیتهی مصونیت خبرنگاران از چندی به این سو برنامههای آگاهیدهی و آموزشی زیادی را برای خبرنگاران در قسمت مصونیت و امنیت شخصی شان داشته است و به دلیل افزایش نگرانی خبرنگاران این برنامهها همچنان ادامه خواهد داشت.»
این درحالیست که در سال جاری تا کنون 6 تن از خبرنگاران در اثر حملههای هراس افگنانه جان شان را از دست داده اند. با این که نهادهای صنفی جامعهی رسانهیی و رسانههای کشور دادخواهیهای زیادی را برای رسیدگی و بهبود این وضعیت داشته اند، اما هنوز هم خبرنگاران هدف حمله قرار میگیرند.
گزارشگر: بهشته عزیز