آموزش موسیقی برای زنان هراتی؛ رویایی که دست نیافتنی شده
در گوشهیی از خانه نشسته و گیتار به دست دارد، آن سوی تماس اما فردی هست که به او رهنمایی میکند چگونه گیتار بزند. انگشتان سلما نیز بر اساس رهنمایی استادش، تارهای گیتار را نوازش میکند و صدای آن در اتاق طنین میاندازد.
سلما اصیل سالهاست که به آموزش هنر موسیقی علاقهمند است اما چون در هرات فضای آموزش مهیا نیست، بهگونهی آنلاین از یک استاد در خارج از کشور، موسیقی میآموزد.
سنتی بودن جامعهی هرات، عرف و عنعنات و فرهنگ حاکم مردسالار، سبب شده است تا زنان از آموزش هنر موسیقی، محروم باشند.
سلما اصیل اما با این عرفها مبارزه میکند.
او میگوید دلیلی که وی بهگونهی آنلاین آموزش میبیند، وجود عرف و مساعد نبودن زمینهی آموزش موسیقی برای بانوان است.
به گفتهی وی، در مورد آموزش موسیقی زنان دیدگاههای منفی وجود دارد و به همین دلیل، اشتراک در صنفهای آموزش حضوری این هنر در هرات، مقدور نیست.
وی در ادامه میافزاید که بارها از سوی مردم مورد طعنه قرار گرفته که برایش میگویند آموزش موسیقی برای دختران یک عیب است و به کار او به دید منفی میبینند.
خانم اصیل افزود که نهتنها زمینهای برای آموزش نیست، بلکه ابزارهای موسیقی هم وجود ندارد و خودش این آله را از کشورهای دیگر سفارش داده است، وی در ادامهی صحبتهای خود میگوید اگر در دانشگاه بهگونهای رسمی یک رشتهای برای آموزش موسیقی وجود میداشت حتما در کانکور انتخاب میکرد.
با این حال، تعدادی از دانشجویان دختر دانشکدهی هنرهای زیبای این ولایت نیز خواهان ایجاد دیپارتمنت موسیقی اند.
برخی از این دختران میگویند به موسیقی علاقه دارند اما در دانشکدهی آنان، دیپارتمنت موسیقی وجود ندارد.
حسنا متین، دانشجوی سال اول دانشکدهی هنرها میگوید که علاقهی زیادی به موسیقی دارد و اگر دیپارتمنت جداگانهای میبود در آزمون کانکور حتمن انتخاب میکرد اما اکنون دیپارتمنت دیگری از هنرها را میخواند.
در کنار حسنا، دختران زیادی در دانشکدهی هنرها علاقهمند آموزش موسیقی اند اما مسؤولان در دانشکدهی هنرها، دلیل نبود دیپارتمنت موسیقی را، کمبود استاد و امکانات برای ایجاد این دیپارتمنت میگویند.
توفیق رحمانی، ریس دانشکدهی هنرها، علت اساسی نبود دیپارتمنت هنرها را کمبود استاد و دیگر امکانات در این دانشکده میگوید.
وی میافزاید، بارها به ریاست دانشگاه برای ایجاد دیپارتمنت موسیقی درخواست شده است اما آنان، نبود استاد مسلکی را از دلایل عدم ایجاد این دیپارتمنت عنوان کرده اند.
گلابالدین خپلواک، مسؤول بخش مطبوعات دانشگاه هرات، عامل نبود دیپارتمنت موسیقی را کمبود صنف، استاد مسلکی و سنتی بودن جامعهی هرات عنوان میکند.
آقای خپلواک میگوید که بارها پیشنهادهایی بهگونهی شفاهی از سوی ریس دانشکدهی هنرها داشتند اما زمانی به این درخواستها رسیدگی میشود که پیشنهادها بهگونهی مکتوب باشد و متقاضی هم داشته باشد.
آگاهان امور اجتماعی، سنتی بودن جامعه را مانعی در برابر نوآوریها میدانند.
محمد فقیری، جامعهشناس میگوید که عمدهترین دلیل نبود زمینهی آموزش موسیقی برای زنان، سنتهای دیرین جامعه است و گذر ازین سنتها، کار را در جامعه برای نوآوری دشوار میکند.
این درحالیست که در قانون تحصیلات عالی کشور، وجود دیپارتمنت موسیقی ذکر شده است و کابل تنها ولایتی است که از این قانون پیروی میکند.
سلما اما تصمیم خود را گرفته و میگوید هرقدر جامعه تلاش کند تا او را از هنر اش بازدارد، تسلیم نمیشود و به دنبال رویایش که آموختن موسیقی است، میرود.
گزارشگر: مرجان وفا