چرا زنان عضو هیأت مذاکرات صلح، دچار بیتفاوتی و سرخوردگی هستند؟
در حالیکه زنان افغانستان، چشمامید به زنان عضو هیأت مذاکره با طالبان دوخته اند برخی از اعضای پنج نفری هیأت مذاکرهکننده صلح، از عدم همآهنگی میان زنان و احتمال به حاشیه رانده شدن زنان در این گفتوگو ها پرده برداشته میگویند که در نشستها و رایزنیها، زنان حضور ندارند و به حاشیه رانده شدهاند، پرسشی که اینجا مطرح بحث است چرا زنان حاشیهنشینان مذاکرات صلحاند؟ چرا در آستانهی مهمترین تحول افغانستان که زندگی زنان بیشتر از هر گروهی دیگری تحت تاثیر و در معرض آسیبپذیری قرار دارد، زنان دچار نوع انفعال هستند؟ چرا میان زنان عضو هیأت بیتفاوتی استخوانسوز و سرخوردگی وجود دارد؟ در حالیکه نیاز است بیشتر از هر زمانی هماهنگ و منسجم باشند؛ در این نوشته به پاسخ این پرسشها پرداخته شده است.
حدود سه هفته از آغاز مذاکرات میان افغانان میگذرد، پنج زن به نمایندگی از زنان افغانستان در این مذاکرات حضور دارند. به تازهگی شهلا فرید، عضو هیأت مذاکرهکننده در گفتوگو با رسانهها اظهار داشته که «طبق لیست اعلام شده، من عضو هیئت هستم، اما تشویشهای خود را دارم بهخاطر اینکه ما پنج زن هستیم ولی رئیس هیئت مذاکره تنها سه نفر از زنان را خواسته است تا یک پلان بسازند.»
خانم فرید در صحبتهایش تاکید کرده که «من نماینده جامعه مدنی هستم و به هیچ گروه سیاسی رابطه ندارم. نگران این هستم که تا آغاز مذاکره من از گروپ حذف شوم.»
اظهارات خانم فرید، خبر خوبی برای زنان نیست و مهر تاییدی است بر نگرانیهای زنان پیش و پس از مذاکرات صلح.
پرسشی که اینجا مطرح میشود، چرا زنان عضو هیأت مذاکره، در دوحه و زنان در در داخل کشور مهر سکوت بر لب دارند.
در پاسخ به این پرسشها باید گفت که سکوت سنگین در آستانه مهمترین تحول افغانستان روایت از یک چیز دارد اینکه زنان افغانستان هنوز نتوانسته اند یک اجماع عمومی را بسازند.
این روزها در هیچ جای خبری از دادخواهی و تجمع زنان نیست در حالیکه تا پیش از شروع مذاکرات محافل و تجمعات زیادی در باره صلح و مذاکره و برگزار میشد.
اکنون زمان آن رسیده که زنان برای این آزمون بزرگ تاریخی آماده شوند، یعنی زنان عضو هیأت مذاکره کننده باید در برابر طالب از آزادی خود دفاع کنند، مسنجم شوند و کلید تصمیمگیری را ازسیاسیون بگیرند خواستهها، نگرانیها و مسئولیتهایشان را روشن بسازند. باید بدانند که اکنون فرصت تصمیمگیری است ممکن فردا دیر شود و فرصت تغییر معادله را از دست دهند باید برای گروههای مذاکرهکننده بگویند که در مسئله صلح نباید زنان قربانی شوند. به طالبان گفته شود که اگر آنان صلح میخواهند باید بپذیرند که زنان امارت اسلامی را نمیخواهند زنان کنونی حاضر نیستند که زیر باران افراطیت و تاریکی زندگی کنند طالبان باید بپذیرند که برگشت زنان، به گذشته ممکن نیست.
در این برهه نیاز است که زنان عضو هیأت مذاکرهکننده، خیلی مهم است که خوش بدرخشند و با منطق روشن و باصلابت حرف بزنند و هیأت به صورت یکدست دستکم در تئوری مکلف است مطالبات زنان را مطرح و از آن دفاع کند.
در پایان هیچ جنگی خوب نیست و هیچ صلحی بد نیست و خواست همه صلح است. زنان قربانیان اصلی جنگ هستند سالهاست با از دست دادن پدر، برادر، فرزند و شوهر در جنگ قربانی میدهند، روشن است که زنان از جنگ و خونریزی خسته شدهاند؛ اما حرف اساسی این است که صلح نباید یک معامله باشد صلح باید به معنی حفظ ارزشها، هویت و قربانیهایی مردم افغانستان باشد زیرا هر توافقی که این ارزشها را نادیده بگیرد پایدار نخواهد بود
ضیاگل عظیمی