آیا عید در افغانستان جنبه ی مردانه دارد؟
از عید در افغانستان، با رسم و رواج‌های خاصی تجلیل می‌شود و مردم، در سه روز اول عید با پهن‌کردن سفره و چیدن انواع آجیل روی آن، از مهمان‌ها پذیرایی می‌کنند. در این روز، مردان خانواده به دیدار اقوام و خویشاوندان شان می‌روند، زنان اما در هرات سه روز عید به پذیرایی از مهمان‌ها می‌پردازند و عید زنان خانه‌دار از روز چهارم آغاز می‌شود.
این مسئله اما در مورد زنان شاغل صدق نمی‌کند، آنان در سه روز عید مصروف پذیرایی از مهمان‌ها بوده و چهارم عید را نیز به وظیفه می‌روند.
عید یکی از جشن‌های مذهبی برای همه‌ی مسلمانان است، شماری از این زنان که شاغل اند می‌گویند، نه در سه روز عید می‌توانند به دیدار اقوام و خویشاوندان شان بروند و نه هم پس از عید فرصت دیدار اقوام را دارند.
سمیرا یک‌تن از زنان شاغلی است که می‌گوید، سه روز عید را برای انجام کارهای خانه در خانه است و پس از آن نیز مجبور است برای کارش وقت بگذارد.
او می‌گوید، سنت‌های مرسوم در افغانستان و هم‌زمان با این، تغییر وضعیت زنان و شاغل شدن آنان، سبب شده تا آن‌ها در این رسم و رسوم سردرگم شوند.
شماری دیگر از زنان نیز می‌گویند، این نسل از زنان، نسل سوخته اند.
زینب نیز سه روز عید را در خانه و پس از آن را نیز در محیط کاری‌اش سپری می‌کند.
او می‌گوید، سه روز عید را در خانه و به پذیرایی مهمان‌ها مشغول بوده و از روز چهارم هم مصروف کارهای دفتر است.
اما برخی از جامعه‌شناسان به این باور اند که بیشتر مراسم‌ها در افغانستان جنبه‌‌ی مردانه دارد.
علی احمد کاوه استاد دانشکده جامعه شناسی به این باور که بیشتر از مراسم‌ها به‌ویژه مراسم مذهبی جنبه مردانه دارد و جای کمتری برای زنان است به همین دلیل زنان سعی می‌کنند که پس از سه روز رسمی عید داشته باشند.
او می‌افزاید: «عامل دیگر این است که در سه روز عید مکان‌های عمومی معمولا مردانه است و ممکن است برخی از مردان به همین دلیل حاضر نشوند که با زنان جای بروند.»
او در ادامه می‌افزاید: چون در گذشته‌ها زنان شاغل نبودند و همیشه در خانه بودند توجیه این بود که مردان فقط در سه روز عید وقت دارند که بیرون شوند و زنان بعد از سه روز رسمی هم می‌توانند به دیدن اقوام و خویشاوندان بروند.
جذابیت عید اما برای زنان خانه‌دار هرات همان‌قدر زیاد است که برای زنان شاغل کم. عید آنان از روز چهارم عید شروع و گاهی تا نوروز هم دوام می‌کند.
سیمین صدف
