وقتی من بالغ میشوم چه اتفاقی میافتد؟
درد یکبارهگی در تنم رخنه میکند، از خواب بیدار میشوم و تبام بالا میرود، حالت تهوع میگیرم، درد همچنان در پا و کمرم میپیچد. با این درد آشنا ام، ده سال است که هر ماه تجربهاش میکنم و کمتر اتفاق میافتد با کسی در مورد اش صحبت کنم. برای خرید نوار بهداشتی به داروخانه میروم و با صف طولانی از مردانی روبرو میشوم که برای تهیهی دارو به آنجا مراجعه کرده اند.
ده سال قبل زمانی که برای نخستین بار لکههای خون را در لباس زیر ام دیدم، وحشتزده شده بودم اما چون این درد برایم آشنا نبود نتوانستم با کسی در موردش حرف بزنم، فقط تلاش میکردم تا کسی در مورد این اتفاق چیزی نفهمد و همچنان تا پس از یک سال منتظر مرگام بودم چون نمیدانستم این درد عادی است و هر زنی تجربهاش میکند.
با اینکه همواره با خودم فکر کردهام و تصمیم گرفتم تا به تابوهای جنسیتی در جامعه بها ندهم اما با وجود پیشنهاد مالک داروخانه برای این که من قبل از نوبت، مواد مورد ضرورتام را تهیه کنم، جرات نزدیک رفتن و گفتن اینکه برای خرید نوار بهداشتی آمدهام را به خودم نمیدهم، یکچیزی ناخودآگاه مانعام میشود.
شاید به دلیل اینکه از کودکی به من و دختران همسالم آموختهاند که نباید در مورد پریود صحبت کنیم و این اتفاق طبیعی باید از همه و به ویژه از مردان پنهان شود، شاید به همین دلیل در تمام دوران نوجوانی، روزهای ماه رمضان را که نمیتوانستم روزه بگیرم را سحری کردم و جلوی چشم پدر و برادر چیزی نخوردم، تا متوجه نشوند که به دلیل رخ دادن این اتفاق در بدنام نمیتوانم روزه بگیرم و شاید چون در مورد پریود و اهمیت آن در وجود یک زن از کودکی چیزی نیاموخته بودم و از قاعدگی صرف این را میدانستم که باید تحملاش کرد و در مورد آن با کسی حرف نزد!
به راستی چرا هنوز صحبت در مورد قاعدگی در میان زنان افغانستانی تابو است؟ شاید به این دلیل که در جامعهی سنتی و مردانهی افغانستان تابوی تن زن، سبب شده تا صحبت در مورد تن زن ممنوع باشد و زنان حرف زدن در ارتباط به کوچکترین مورد تنانگی و موضوعات مرتبط به تن خود شرم را میدانند.
بر اساس گزارشها، در هر لحظه همزمان بیش از 8 صد میلیون زن در دنیا پریود میشوند.
هنوز هم، صحبت کردن در مورد قاعدگی تابو است و به همین دلیل، دختران و زنان اطلاعات کافی در مورد قاعدگی و چگونگی رعایت بهداشت در این دوره ندارند و این آگاهی کم، سبب ایجاد مشکلات صحی، روانی و اجتماعی برای آنان میشود.
زنان افغانستانی همچنان که با سندرم پیش از قاعدگی دست و پنجه نرم میکنند، مجبور اند تا در مکتب و دانشگاه و یا محیط کار، بیهیچ امکانات ویژهیی برای زنان از جمله سرویس بهداشتی مجهز، حاضر شوند. اطلاعات اندک زنان افغانستانی در رابطه با رعایت موارد بهداشتی در این دوران، سبب ایجاد مشکلات حاد جسمی و جنسی از جمله نازایی شده است.
رهنمای بهداشت قاعدگی برای دختران در مکتب، پاسخ معارف افغانستان به دادخواهی رسانهها و فعالان حقوق زن در مورد اطلاعات کم زنان و دختران در مورد قاعدگی و موارد مرتبط با آن است. اما رهنمای بهداشت قاعدگی به عنوان یک مضمون درسی در مکتب گنجانیده نشده و در تعداد اندکی از مکتبها تدریس میشود.
مرخصی و یا انعطافپذیری ساعات کاری زنان در دوران قاعدگی، از موارد ناآشنا در افغانستان است و دختران زیادی را میتوان دید که در این دوران پشت میز مکتب، دانشگاه و محیط کار به خود میپیچند و دم نمیزنند. در حالیکه کشورهای جاپان، تایوان، اندونیزیا، کوریای جنوبی، زامبیا و هند قانون مرخصی در دوران قاعدگی را تصویب کرده اند.
سیمین صدف