انتقاد از ضرورت وجود شواهد برای ثبت قضیه‌های خیابان‌آزاری
خیابان‌آزاری از شایع‌ترین، ترسناک‌ترین و دل‌سرد کننده‌ترین عوامل بازدارنده‌ی اشتراک زنان در اجتماع است، حکومت افغانستان با وجود تصویب قانون منع آزار و اذیت زنان نیز نتوانست این پدیده را از بین ببرد. بر اساس این قانون، عامل آزار زنان و کودکان در اماکن عمومی در صورت وجود «شواهد، قرائن و اثباتیه» به پنج تا ده‌هزار جریمه‌ی نقدی محکوم می‌شود.
روزانه هزاران زن هراتی، برای رفتن به مکتب، دانشگاه و محل کار، خانه را ترک می‌کنند و بسیاری از آنان آزار و اذیت را تجربه می‌کنند. با آن‌هم تا کنون هیچ‌مورد شکایتی مبنی بر خیابان‌آزاری ثبت نشده است
عبدالاحد ولی‌زاده، مسوول بخش مطبوعات فرماندهی پولیس هرات می‌گوید، هیچ مورد شکایتی مبنی بر خیابان‌آزاری در این اداره ثبت نشده است.
شماری از فعالان حقوق زن، در صحبتی با خبرگزاری بانوان افغانستان، تجربه‌های خود را از آزارهای خیابانی شریک کردند.
حلیمه سلیمی، مسوول شبکه‌ی زنان افغان، از تجربه‌های خود در مورد خیابان آزاری می‌گوید.
«هر روز که از خانه به قصد کار بیرون می‌روم، حرف‌های زشت و متلک‌های دیگران آزارم می‌دهد.»
خانم سلیمی در پاسخ به این پرسش‌ام که چرا تا کنون شکایت نکرده است می‌گوید، نمی‌تواند هر روز در جریان کارش با خود کمره یا ریکار جهت ثبت موارد آزار و اذیت داشته باشد، تا برای درج شکایت استفاده کند.
به باور او، ضرورت وجود شهود در قانون، یکی از چالش‌های عمده‌یی است که زنان نمی‌توانند شکایت کنند، چون ممکن در مکانی که این آزار و اذیت اتفاق می‌افتد شخص سومی نباشد و یا هم برای شهادت حاضر نشود.
او می‌افزاید، شاید زنی وجود نداشته باشد در هرات که از وی در مورد آزار خیابانی بپرسیم و او انکار کند.
فاطمه فراهی، یک تن دیگر از فعالان حقوق زن نیز چندی پیش از سوی موتر سواران در ابتدا مورد خشونت کلامی و سپس نیز مورد خشونت فزیکی قرار گرفت.
او نیز وجود شهود برای شکایت از موارد خشونت و خیابان آزاری را عامل عدم ثبت شکایت زنان عنوان می‌کند.
خانم فراهی می‌افزاید، این قانون خالی از چالش نیست، به همین دلیل تا کنون، نتیجه‌ی مطلوب از آن به دست نیامده است.
خیابان آزاری عامل اختلال روانی
شماری از روان‌شناسان در هرات می‌گویند، خیابان آزاری عامل بسیاری از مشکلات روانی زنان است.
وحید نورزاد، مسوول بخش صحت روانی شفاخانه هرات می‌گوید، خیابان آزاری، تاثیرات منفی روانی زیادی روی زنان دارد و بسیاری از زنانی که برای مشاوره‌ی روانی به این بخش مراجعه می‌کنند، به دلیل خیابان آزاری است.
هر چند آقای نورزاد، آمار دقیقی از زنانی که خیابان‌آزاری دلیل اختلال روانی آن‌ها شده ندارد، اما می‌گوید، «این خشونت، به مرور زمان سبب اختلال روانی در زنان می‌شود و این اختلال ممکن به مرور زمان شدیدتر شود.»
آقای نورزاد از تغییر نگاه زنان نسبت به مردان به عنوان عامل منفی دیگر خیابان‌آزاری نام میبرد.
به گفته‌ی وی، خیابان‌آزاری، عامل افسردگی، اضطراب و اختلال روانی در بسیاری از زنان است.
آگاهان امور اجتماعی اما خیابان‌آزاری را ناشی از نگاه جنسیتی در جامعه‌ی افغانستانی نسبت به زنان می‌دانند.
عبدالوهاب شمس، استاد جامعه‌شناسی دانشگاه هرات می‌گوید، خیابان‌آزاری و تلاش برای محدود ساختن زنان، ناشی از نگاه جنسیتی حاکم در جامعه‌ی افغانستانی و حس مالکیت مردان بر زنان است.
او معتقد است که خیابان‌آزاری، پیامدهای منفی زیادی را در بعد اجتماعی دارد و نیاز است تا با این پدیده به گونه‌ی جدی برخورد شود.
گزارشگر: سیمین صدف
