“تابو بودن کار سینما مرا بسوی خود کشاند”
جمیله محمدی، از دوران کودکی آرزوی بازیگر شدن در سر میپروراند، در نهایت چهار سال پیش و با تحمل برخی مشکل این آرمان او محقق شد، او همزمان با آغاز دوران تحصیلیاش در بخش سینما، بازی در تئاتر را آغاز کرد. برای صحبت بیشتر در مورد شروع کار و دستآوردهای بانو محمدی در تئاتر و سینمای افغانستان، با وی گفتگویی انجام دادم که در ادامه میخوانید.
پرسش: چه چیزی در سینما و تئاتر، جمیله محمدی را به سوی خود کشاند؟
پاسخ: سینما و تئاتر از معدود بخشهایی اند که زنان میتوانند به راحتی در آن بدرخشند، تابو بودن کار در سینما، مرا به سوی خود کشاند، ریسک زیاد درخشش دختران در بخش بازیگری، حس علاقه و کنجکاویام را برانگیخت.
پرسش: تئاتر را به گونهی مسلکی آغاز کردید، یا آماتور؟
پاسخ: از چهار سال به این سو، در بخش تئاتر کار میکنم، دقیقا زمانی که اولین گامهای علمی ام را در بخش تئاتر برداشتم، روی صحنهی تئاتر ظاهر شدم.
کسیکه علاقهی بازیگر شدن را در من زنده کرد، کودک غریبی بود که حین رفتن به دانشگاه سر راهم قرار گرفته بود و من مجبور شدم، تا پول کرایهی دانشگاهام را به او بدهم، زمانی که در اولین تئاتر ام، نقش زنی غریب و محروم را بازی کردم، بیشتر حس آن پسر بچهی غریب را درک کردم و این، مرا به ادامهی کار علاقهمند کرد.
پرسش: اولین فلم یا تئاتری که در آن نقش داشتید، کدام بوده و پس از آن چه تغییراتی در زندگی شما آمد؟
جمیله محمدی، نخستین کار من، در نقش زنی بود محروم و خشونت دیده که میخواست کار کند و پیشرفت کند، اما دیگران مانع او میشدند. پس من فکر کردم که همانند آن زن که در آن تئاتر توانست به مشکلات غلبه کند و به آرزویش برسد، من هم میتوانم. پس از آن، کمدی اشتباهات را بازی کردم.
پرسش: زنانی که در سینما و تئاتر کار میکنند، با چه مشکلاتی روبرو اند؟
جمیله محمدی: چالشهای زنان سینماگر در افغانستان یکی دو تا نیست، از رفتار بیرحمانهی جامعه نسبت به هنر و هنرمند بگیریم تا هتاکی در بازار و کوچه و و قضاوتهای بیجای مردم و تهدیدات امنیتی. اینها همه چالشهاییست که باعث دلسردی زنان سینماگر از کار شان میشود.
پرسش: از تجربههای خودتان بگویید.
جمیله محمدی: مشکلات زیاد بود و هنوزم هست. عدم رضایت خانواده و اقوام از مشکلات عمدهیی بود که با آن دست و پنجه نرم کردم. اخطار و تهدید شنیدم اما به کارم ادامه دادم.
پرسش: آیا دید مردم نسبت به زنان سینماگر، آوازخوان و یا فعال رسانهیی تغییر کرده است؟
جمیله محمدی: من در سال ۱۳۹۴ به تئاتر روی آوردم شاید شناخت من از تئاتر در حد کارم باشد. اما این را میتوانم بگویم که از آغاز کارم تا کنون، دیدگاه مردم نسبت به کار زنان در بخش سینما و تئاتر تا حدی بهتر شده. اما این هم بستگی به این دارد که ما چه تصویری از سینما و تئاتر به مردم ارائه میکنیم تا در مورد آن قضاوت کنند. رفته رفته و با ورود افراد مسلکی به این بخش، دیدگاههای مردم نسبت به این کار بهتر شده است.
پرسش: فکر میکنید، فضای شهر کابل نسبت به دیگر ولایات، برای کار زنان و مشارکت شان در اجتماع باز تر است یا خیر؟
جمیله محمدی: نا امنیهای کابل، امان مردم را بریده، در کابل روز و شب قتل و غارت میشوند و این ناامنیها، فضا را برای کار زنان تنگتر میکند. در کل، فضای مناسب کار در کابل برای زنان وجود دارد اما هنوز هم نگاه انسانی از زنان دریغ میشود.
پرسش: پس برای تغییر دیدگاه مردم نسبت به کار زنان در جامعه چه باید کرد؟
جمیله محمدی: باید مبارزه کرد، باید به تصویر کشید، باید زمینهسازی کرد و برابری را به وسیلهی هنر فهماند.
پرسش: در پرسش آخر میخواهیم از دستاوردهایت برای مان بگویی!
جمیله محمدی: هر چند تجربهی چهار ساله، برای خلق یک شاهکار که بتواند دستاوردی را به دنبال داشته باشد در عرصهی سینما و هنر دشوار است اما یکی از تئاترهای مان در چهار فیستیوال جهانی به نمایش درآمد و از میان چندین نمایش، مقام سوم را گرفت.
ترتیب: سیمین صدف