نگرانی از افزایش زنان معتاد بی‌خانمان در هرات
ظاهر بههم ریخته، چهره‌ی آشفته وموهای ژولیده‌اش، نمایان‌گر این است که زیبایی و ظرافت زنانه‌‌اش را در آتش و دود مواد مخدر از دست داده است. در میان انبوهی از زباله‌ها گردش حدقه‌های چشمانش به هر سو روایت این دارد که به جستجوی چیزی است، پس از اندکی جستجو تکه‌ی نانی می‌یابد و گوشه‌ی می‌نشیند. نامش نوریه است، ۲۲ سال دارد. پس از این‌که اعتیاد زندگی او را زیر و رو ساخت، گوشه‌ی قبرستان خانه و ماوایش شد.
نوریه یکی از هزاران زنی در هرات است که اعتیاد دمار از روزگارش در آورده و آواره‌ی کوچه و خیابان کرده است.
می‌گوید، مادرش او را در ۱۶ سالگی مجبور به ازدواج با مردی که اعتیاد داشت کرد.
او که پس از ازدواج معتاد شده است می‌گوید، شوهرش او را مجبور می‌کرد تا همرایش مواد مخدر مصرف کند. او در ادامه گفت، پس از چند سال زندگی با شوهرش، از وی طلاق گرفته و اکنون برای پیدا کردن نان و هزینه‌ی مواد مخدر در گوشه‌ی از قبرستان، شب و روز اش را سر می‌کند.
این تنها نوریه نیست که اعتیاد خانه و خانواده‌اش را از او گرفته کمی آن طرف‌تر زنی با برقع نشسته است، روبنده‌اش را که بالا می‌کند به دستش وسایل استفاده از مواد مخدر را دارد سرش را بلند می‌کند دود داخل دهانش را فرو میبرد و در اولین جمله می‌گوید: «اگر برای بردنم آمدید قصد ندارم ترک کنم.»
نامش زهرا است می‌گوید: «اگر مواد برایم میسر نشود اعصابم بههم می‌خورد، با چاقو بدنم را زخمی می‌کنم چون طاقت ندارم.»
زهرا نیز خانه و خانواده‌یی ندارد و شب و روز اش را در گوشه‌یی از قبرستان سپری می‌کند.
براساس آمار وزارت صحت عامه و وزارت مبارزه با مواد مخدر، بیش از سه میلیون از مجموعه نفوس افغانستان، معتاد به مواد مخدر هستند که از میان بیست در صد را زنان تشکیل می‌دهند.
اداره‌ی صحت عامه‌ی هرات اما از افزایش زنان معتاد کارتن‌خواب در خیابان‌های هرات خبر می‌دهد.
زمری حصین، آمر برنامه‌ی کاهش تقاضای مواد مخدر اداره‌ی صحت عامه‌ی هرات در رابطه می‌گوید، دو سال پیش، در هرات زن معتاد کارتن‌خواب وجود نداشت اما در یک -دو سال پسین بیش از 50 زن کارتن‌خواب را از خیابان‌های هرات جمع‌آوری کرده‌اند.
پیش از این پولیس مبارزه با مواد مخدر در هرات، در مصاحبه‌ی با خبرگزاری بانوان افغانستان، گفت نقش زنان در فروش و قاچاق مواد مخدر در هرات نسبت به سال گذشته، افزایش یافته است و تنها در هشت ماه نخست سال جاری 14 زن را در پیوند با فروش و قاچاق مواد مخدر بازداشت کرده است.
افزایش زنان کارتن‌خواب روی خیابان‌های را فعالان حقوق زن نگران کننده و هشداردهنده می‌خوانند.
به باور عزیزه خیراندیش، فعال حقوق زن، حضور زنان مبتلا به مواد مخدر روی خیابان‌های هرات، در کنار سایر مشکلاتی که در اجتماع ایجاد می‌کند زندگی و مصوونیت خود این زنان نیز باخطر مواجه می‌کند.
به گفته‌ی خانم خیراندیش: «زنانی‌که روی جاده‌ها یا زیارت‌ها زندگی می‌کنند در خطر تجاوز، و سواستفاده قرار دارند و همچنان احتمال این می‌رود که از این زنان در جرایم نیز استفاده شود.»
در همین حال اعضای شورای ولایتی هرات نیز از افزایش زنان معتاد کارتن‌خواب ابراز نگرانی کرده می‌گویند، افزایش زنان کارتن‌خواب سبب افزایش مشکلات اجتماعی برای شهروندان شده است.
سکینه حسینی، نماینده‌ی مردم در شورای ولایتی هرات، می‌گوید، دولت مکلف است طی یک برنامه‌ی کارساز این زنان را از روی جاده‌ها جمع‌آوری و به مراکز ترک اعتیاد انتقال دهد.
خانم حسینی در ادامه می‌افزاید: «اگر اقدام اساسی برای جمع‌آوری این زنان نشود احتمال این جود دارد که در آینده نسلی از اطفالی را داشته باشیم که روی خیابان متولد می‌شوند.»
آگاهان امور اجتماعی، اما می‌گویند تبعات و آسیب‌های اجتماعی افزایش زنان کارتن‌خواب به مراتب بیشتر از مردان کارتن‌خواب است.
عبدالله نایاب، آگاه امور اجتماعی به این باور است زندگی کردن زنان روی خیابان‌ها سبب می‌شود تا دیدگاه عموم در ارتباط به ارزش و جایگاه زنان در اجتماع تغییر کند.
با این حال اداره‌ی امور زنان هرات، از دادخواهی‌هایش برای جمع‌آوری زنان کارتن‌خواب و درمان زنان مبتلا به مواد مخدر خبر می‌هد.
سمیه طاهری، مدیر پیگیری قضایای اداره‌ی امور زنان هرات می‌گوید، دادخواهی‌ها برای درمان زنان مبتلا به مواد مخدر جریان دارد و این اداره سعی دارد تا برای درمان به موقع این زنان نهاد‌هایی را با خود همراه کند.
نوریه که دختر پنج ساله‌اش را نیز به همراه دارد می‌گوید، بیم این را دارد که دخترش نیز به سرنوشت او دچار شود.
گزارشگر: ضیاگل عظیمی
