«در کتاب‌های درسی مکتب تبعیض جنسیتی وجود دارد.»
“بابا آب داد و مادر غذا پخت” از اولین جمله‌هایی است که کودکان در کتاب‌های مکتب شان با آن آشنا می‌شوند. این کلمات اما چقدر کلیشه‌های جنسیتی را متبادر می‌کنند؟! گروهی از جامعه‌شناسان در هرات برای پاسخ به این پرسش، به بررسی کتاب‌های مکتب پرداخته اند.
برخی از اعضای این گروه در صحبت با خبرگزاری بانوان افغانستان می‌گویند، در این مواد آموزشی، تبعیض‌های جنسیتی وجود دارد.
عصمت‌الله جعفری عضو این گروه، می‌گوید، یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که کتاب‌های درسی مکتب، کلیشه‌های جنسیتی را در ذهن کودکان متبادر می‌کند.
او می‌افزاید، در این کتاب‌ها تقسیم کار به گونه‌ی کلیشه‌یی است و در بسیاری موارد زنان فقط در خانه نقش دارند و اگر سهمی هم در جامعه داشته باشند، همان نقش‌های کلیشه‌یی معلم و یا نرس است.
جعفری افزود، طرح‌های این کتاب‌ها با نگاهی مردانه نقاشی شده است، هرگاه در این کتاب‌ها خانواده‌ی به تصویر کشیده شده اند، مردان در بلند خانه و زنانه در پایین خانه نشسته اند.
به گفته‌ی آقای جعفری، در این کتاب‌ها، هیچ زنی در حال کشاورزی دیده نمی‌شود در حالی‌که در دنیای واقعی و در کشور می‌بینیم که بسیاری از زنان مشغول کشاورزی اند.
“در ضمن، هر جا دختری را نشان می‌دهد، متکی به یک مرد است و به جای مادر از پدر یا برادرش کمک می‌گیرد.”
به باور وی، این کلیشه‌ها سبب می‌شود تا جایگاه به‌روزشده‌ی زنان نمایش داده نشود.
مهرانه اسکندری یکی دیگر از اعضای این گروه، نیز می‌گوید، تبعیض جنسیتی در کتاب‌های مکتب وجود دارد و این می‌تواند روند رو به رشد زنان را مختل سازد.
به باور خانم اسکندری، کودکان در سنی وارد مکتب می‌شوند که آماده‌ی یادگیری اند پس باید به جای این کلیشه‌ها زنان به عنوان نیم پیکر جامعه در کتاب‌های آموزشی در نظر گرفته شوند، تا طرز فکر نسل آینده در مورد جایگاه زنان، از این طریق اصلاح شود.
شماری دیگر از اعضای این گروه نیز می‌گویند این کتاب‌ها انعکاس دهنده‌ی عقاید سنتی جامعه در مورد جایگاه زنان است.
سهیلا صبری عضو دیگر این گروه، نیز می‌گوید: «تبعیض جنسیتی از ورق نخست کتاب از پیام وزیر به عنوان یک مرد و سپس در متن کتاب از اختصاص شغل‌های درآمد زا برای مردان می‌توانیم ببنیم.»
او می‌افزاید، تمامی موضوعات به نوعی انعکاس دهنده‌ی ایده‌های سنتی میان مردم جامعه است.
گزارشگر: سیمین صدف
