نگرانی‌ها از هتاکی به زنان در شبکه‌های اجتماعی
توهین، تحقیر و هتک حرمت در فضای حقیقی و مجازی، از مواردی است که در قانون جزای افغانستان، حبس قصیر تا متوسط دارد. از چندی به این سو اما دیده می‌شود که کاربران شبکه‌های اجتماعی، به بهانه‌های متفاوت، به توهین و تمسخر زنان می‌پردازند که این مسئله برای زنان نگران کننده است.
شماری از زنان، از هتک حرمت‌ها در فضای مجازی شکایت دارند.
وحیده فیضی، مسوول بخش زنان کمیته‌ی امنیت و مصوونیت خبرنگاران در کابل یکی از این زنانی است که پس از بحث سو استفاده‌ی جنسی از زنان در ارگ، عکس‌های وی که مربوط به دیدار او و رییس‌جمهوری می‌شد در رسانه‌های اجتماعی پخش و نشر شد.
وی می‌گوید، در سال 2016 میلادی به سبب یک گزارش‌اش از سوی رییس‌جمهوری تقدیر شد که امسال در شبکه‌های اجتماعی دست به دست شده، گویا این‌که در بدل برقراری رابطه‌ی جنسی با کارکنان ارگ، در سمتی راه یافته باشد.
خانم فیضی می‌افزاید، کسانی که این کار را کرده اند، با رییس‌جمهوری مشکلات شخصی داشتند ولی از این میان از زنان سو استفاده کردند.
با این که وی پس از نشر این عکس‌ها، دفاعیه نوشت و موضوع را شرح داد، اما می‌گوید، این مسئله نگرانی‌هایی را برای او و خانواده‌اش خلق کرده بود.
«من فکر می‌کنم، دلیل این همه تهمت و افترا این است که شبکه‌های اجتماعی پدیده‌ی نو است و فرهنگ استفاده از آن زیاد مروج نیست، دیدگاه‌های سنتی در مورد زنان هنوز هم وجود دارد و برخی سعی می‌کنند از این طریق به زنان صدمه بزنند.»
او از نهادهای قضایی می‌خواهد تا هتک حرمت و تحقیر زنان در فضای مجازی را به گونه‌ی جدی پیگیری کنند.
ناهید احسانی، یکی دیگر از این زنان است که از توهین و تحقیرها در امان نمانده است.
وی می‌گوید، از روزی که فعالیت‌های اجتماعی‌اش را در فضای مجازی آغاز کرده است، تاکنون در مناسبت‌های مختلف مورد هتاکی و توهین و نقد ناعادلانه قرار گرفته است.
«فعالیت‌های من تقریباً متفاوت‌تر از دیگر کاربران است، برای همین بیشتر مورد هتاکی قرار می‌گیرم.»
«مه از تو متنفرم، تو روانی، بیشعور، مشکل اعصاب داری، یابو و بیسواد هستی. اوایل از خواندن این جملات ناراحت می‌شدم اما حالا فقط لبخند میزنم.»
وی می‌افزاید، تاکنون دو حساب فیسبوک با نام‌های مختلف و دنبال‌کننده‌های زیاد با انتشار عکس و چت‌های غیراخلاقی قصد تخریب او را داشتند، که با کمک پولیس آلمان آن‌ها را پیگیری و مسدود کرده است.
ناهید احسانی، به دلیل راه‌اندازی کمپاین زنان و دختران بدون آرایش در شبکه‌های مجازی مورد توهین و تمسخر برخی کاربران قرار گرفت.
«من جامعه‌ام را خوب می‌شناسم، جامعه‌یی که یک جوان حق آزادی بیان، آزادی پوشش و آزادی اجتماعی ندارد تمام کینه‌های دلش را در صفحات اجتماعی خالی می‌کند. پس ربطی هم به سواد و تحصیلات یک انسان ندارد.»
ناهید نیز در مقابل این همه توهین و تحقیر سکوت را انتخاب کرده است.
به باور آگاهان امور حقوقی اما، سکوت این زنان سبب می‌شود به چنین قضایا رسیدگی نشود.
نصیراحمد صالحی، استاد دانشکده‌ی حقوق دانشگاه هرات می‌گوید، مجریانِ توهین، تحقیر، تهمت و هتک حرمت در کد جزای افغانستان، مستحق جزا می‌شوند و این مسئله شامل فضای حقیقی و مجازی می‌شود.
«این هتک حرمت‌ها حبس قصیر و متوسط دارد.»
قانون جزا، شرط رسیدگی به جرایم را مشروط به شکایت متضرر کرده است و عدم شکایت متضرران سبب شده که زیاد به این موارد رسیدگی نشود.
آگاهان امور اجتماعی اما این رفتارها را ناشی از دیدگاه‌های جنسیتی در جامعه می‌دانند.
سیدعبدالله نایاب، آگاه امور اجتماعی می‌گوید، این رفتارها ناشی از دیدگاه‌های جنسیتی در مورد زنان است که هنوز هم زنان را جنس دوم می‌پندارند.
آقای نایاب می‌افزاید، دیدگاه‌های جنسیتی در جامعه سبب شده که اگر زنی اشتباهی را مرتکب شود، به کل زنان تعمیم داده می‌شود.
به باور وی: «هنوز در فضای حقیقی و مجازی فرهنگ‌سازی نشده است تا مردم بدانند که زنان نیز چون همه انسان‌ها، حق انتخاب و کار دارند و این حق به رسمیت شناخته نشده است.»
وی معتقد است که حکومت باید جرایم سایبری را به رسمیت بشناسد، تا کسانی که به هتاکی می‌پردازند به جزای شان برسند.
گزارشگر: سیمین صدف
