غور؛ ولایتی تنها با یک متخصص بانو
وسعت جغرافیایی ولایت غور به حدی گسترده است که از غرب به ولایت هرات و از شرق خود تنها یک ولایت با کابل فاصله دارد.
در ولایت غور و در مساحتی حدود ۳۶ هزار و ۴۷۸ کیلومتر مربع، ۱۰ ولسوالی و نزدیک به یک میلیون جمعیت تنها یک متخصص زن آن هم تنها در عرصه نسایی – ولادی فعالیت می‌کند.
به جز این، تنها بانوی متخصص در تمام ۱۰ مرکز اداری و هم‌چنان شهر فیروزکوه مرکز ولایت غور، چهار داکتر بانو نیز فعالیت دارند.
آماری که شاید با توجه به وسعت جغرافیایی، میزان جمعیت و حجم وسیع بیماران برای جهانیان حیرت‌انگیز و غیر قابل باور باشد.
غور تقریباً در مرکز جغرافیایی افغانستان و در میان ولایت‌های بامیان، دایکندی، جوزجان، فاریاب، بادغیس، هرات، فراه، سرپل و هلمند قرار دارد. شهر فیروزکوه مرکز این ولایت است.
در ولایت غور از شفاخانه‌های تخصصی خبری نیست بیمارانی که امکان تشخیص درد یا درمان آنان در شفاخانه‌ی ولایتی غور میسر نیست، به ولایت هرات یا کابل راجع می‌گردند.
این افراد باید راه‌های خاکی و سرک‌های خامه را با طی کردن بیش از یک تا دو شبانه روز به مقصد برسانند، بارها گزارش‌هایی از مرگ‌ومیر بیماران در مسیر راه‌ها نشر شده است.
با توجه به کوهستانی بودن و برف‌گیر بودن این ولایت هر از گاهی دست‌کم شش ماه خزان و زمستان، دسترسی مردم قریه‌جات به حق صحی‌شان به حداقل تقلیل می‌یابد.
رییس صحت عامه غور: هنوز برخی زنان غوری به داکتر نمی‌روند
برای بررسی معضل دوام‌دار پزشکان زن با جمعه‌گل یعقوبی رییس صحت عامه غور، به تماس شدیم. او می‌گوید که هنوز هم عُرف و بستر اجتماعی حاکم بر جامعه این ولایت جلو حضور بانوان در مراکز درمانی را می‌گیرد؛ با آن‌هم آقای یعقوبی از کمبود «وحشت‌ناک» متخصصین و پزشکان زن حکایت می‌کند.
به گفته آقای یعقوبی، در تمام غور علاوه بر یک متخصص، چهار خانم پزشک نیز فعالیت دارند اما به گفته او این پزشکان از تاجیکستان به ولایت غور آمده‌اند.
داکتر یعقوبی می‌گوید که شرایط دشوار ترانسپورتی و وضعیت امنیتی پیچیده باعث شده که داکتران زن از دیگر ولایت‌ها به ولایت غور نیایند.
رییس صحت عامه غور می‌گوید که علاوه بر این، هنوز فرهنگ و عرف جامعه اجازه حضور پر رنگ زنان در مراکز صحی را نمی‌دهد و اکثر ولادت‌ها نیز در منازل و با مراقبت افراد غیرمسلکی صورت می‌پذیرد.
رییس صحت عامه غور با آن‌هم از بهبود وضعیت سخن می‌زند و می‌گوید که در سال‌های پیش تنها در شفاخانه مرکزی امکانات جراحی و خدمات عاجل موجود بود و حالا در ۴ ولسوالی غور خدمات عاجل ارائه می‌شود.
این ولایت در مجموع، با کمبود مراکز بهداشتی روبه‌رو است، مراکزی که در سال‌های اخیر ساخته شده‌اند، یا دارو و تجهیزات ندارند و یا هم پزشک در آن‌ها موجود نیست.
باشنده‌گان این ولایت می‌گویند که فاصله میان درمان‌گاه‌ها و روستاها بسیار زیاد است و بارها، بیماران در راه شفاخانه‌ها جان‌های‌شان را از دست داده‌اند.
قابله‌ها، فشار نبود داکتران را کاهش داده‌اند
با آن‌که رییس صحت عامه غور حضور داکتران زن در مراکز درمانی غور را حیاتی می‌داند اما می‌گوید که حضور پررنگ قابله‌ها در این مراکز تا حدودی مشکلات را کاهش داده است.
به گفته داکتر یعقوبی در ۹۵ درصد مراکز درمانی غور قابله‌ها حضور دارند و حضور قابله‌ها کم‌وبیش مشکلات را کاهش داده است.
اما رییس صحت عامه غور معتقد است که مشکل درمانی و کمبود نیروی پزشکی برای غوری‌ها محدود به زنان و بخش نسایی و ولادی نیست.
او می‌گوید که واقعه‌های جنگی هر روز زخمی‌های فراوانی را در پی دارد. حادثه‌های ترافیکی و واژگون شدن وسایط زخمی‌های فراوانی را به مراکز درمانی می‌فرستد و در نهایت اتفاقات روزمره در زنده‌گی مردم، حوادث مختلفی را رقم می‌زند، با آن هم حتا یک پزشک ارتوپیدی در این ولایت نیست.
آقای یعقوبی رییس صحت عامه غور، می‌گوید که در این ولایت حتا در شهر فیروز کوه مرکز ولایت غور متخصص اطفال وجود ندارد و مردم به شکل گسترده با کمبود داکتران چشم، گوش و گلو روبه‌رو هستند.
کمیسیون حقوق بشر: دسترسی به امکانات صحی حق مردم است
با این حال مسوولان کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان می‌گویند که حق دسترسی به عالی‌ترین معیارهای قابل حصول صحت جسمی و روانی، حق تداوی و ادویه‌ی مناسب از جوانب حق صحت برای انسان است.
در گزارشی که از سوی این کمیسیون در مورد کمبود پزشکان و متخصصان زن نشر شده آمده است که آموزش بیش‌تر قابله‌ها و نرس قابله‌ها برای رفع کمبود قابله در شفاخانه‌ها، کلینیک‌ها و پوسته‌های صحی، غرض جلوگیری از مرگ‌ومیر مادران و اطفال، یکی از راه‌ها در این ولایت است.
کمیسیون حقوق بشر هم‌چنان خواستار ایجاد حد اقل یک مؤسسه‌ی تحصیلات عالی در رشته‌ی طب در ولایت غور شده است.
این کمیسیون هم‌چنان برای تشویق بانوان پزشک از دیگر ولایت‌های کشور برای کار در این ولایت خواستار افزایش معاش و حقوق کاری برای بانوان شده است.
منبع: هشت صبح
