روایتی از زندگی خدمههای زن در سالنهای عروسی
طفل پنج ماهه نگار، روزانه از خوردن شیر مادر محروم است؛ نگار 30 ساله است او در جمع انبوهی از زنان، در سالنی پر زرق و برق میان امواج موسیقی که جمعی را به رقص و پایکوبی وا داشته است در حال تمیز کردن کف سالن است. میگوید، فقر و تنگدستی او را مجبور کرده تا روزانه بیش از 9 ساعت در یکی از سالنهای عروسی کار کند.
در بسا موارد فقر و ناداری، زنان را بیش از هر قشر دیگری تحت فشار قرار میدهد؛ امروزه زنان زیادی چون نگار مجبور هستند؛ برای یافتن لقمهی نانی دروازههای بیشماری را بکوبند.
نگار، پنج سال است در یکی از سالنهای عروسی به عنوان خدمه کار میکند او که این شغل را به دلیل مشکلات اقتصادی انتخاب کرده است میگوید، در بدل 200 افغانی روزانه بیش از 9 ساعت کار میکند؛ مقدار پولی که کفاف مصارف خانوادهی شش نفره او نیست.
چیزی که برای نگار دردناکتر ازفقر است تنها گذاشتن کودک پنج ماههاش در خانه است، میگوید« از روزی که دخترم به دنیا آمده نتوانستم از طرف روز به او شیربدهم، برایش شیر پاکتی میخرم.»
او در ادامه میگوید، پیش از این کشمش وکورک پاکی میکرد؛ شوهرش به دلیل بیماری توان کار کردن را ندارد و نگار مصارف خانواده را میپردازد.
در همین حال فضای نا مناسب، ساعتهای کاری زیاد، انجام کارهای سنگین در سالنهای عروسی شماری از زنان خدمه را به بیماریهای گوناگونی دچار کرده است.
معصومه، 40 سال سن دارد او که در یکی از سالنهای عروسی خدمه است میگوید، در محفلهای عروسی افراد از قلیان، چلم و سیگار استفاده میکنند و دود آن سبب بیماری توبرکلوز در او شده است؛ با آنکه بارها پزشکان برایش توصیه کردهاند که کار در سالن عروسی را ترک کند، اما میگوید، چارِهای جز این ندارد چون تنها نانآور خانوادهاش است.
این تنها معصومه و نگار نیست که با کار در سالن عروسی خرج روز وشب شان را بدست میآورند، حکیمه، 50 سال سن دارد، او ساعتهای کاری زیاد را دلیل بیمار شدناش میداند.
او میگوید، حملونقل ظرفها، پذیرایی، پاک کاری چوکیها و نظارت از محفلهای عروسی دشواریهای زیادی دارد. او اضافه میکند، از سال گذشته پای درد و کمر دردی شدید برایش پیدا شده است و حالا قدمهایش را به مشکل از جای بر میدارد.
حکیمه در ادامه میگوید، تنها نانآور درخانوادهی هشت نفرهاش است؛ معاش او مصارف خانه را پوره نمیکند و او در کنار این در خانهها لباسشویی و پاککاری نیز میکند.
این درحالی است که مسوولان تعدادی از سالنهای عروسی میگویند، نسبت به سالهای گذشته برگزاری محفل عروسی کاهش یافته است و این موضوع سبب شده است که آنان به کارمندان شان معاش کافی پرداخته نتوانند.
عباس جعفری، مسوول یکی از سالنهای عروسی میگوید، مشکلات اقتصادی در کشور سبب شده است که به دلیل مصارف زیاد جوانان نتوانند عروسی کنند و این موضوع روی فعالیت سالنهای عروسی تاثیرات زیادی گذاشته است.
او در ادامه میافزاید: «ما تلاش میکنیم تا برای ننهها سهولت ایجاد کنیم اما ما هم مشکلات خاص مان را داریم.»
این در حالیست که مسوولان ادارۀ کار و امور اجتماعی موضوع معاش بین کارمند و کارفرما را توافقی عنوان میکنند و میگویند؛ به دلیل کمبود کارمند نمیتوانند به گونهی دوامدار از وضعیت خدمههای سالنهای عروسی نظارت داشته باشند.
قیوم افغان، رییس کار و امور اجتماعی هرات در رابطه میگوید: “در ارتباط به زیاد بودن ساعتهای کاری در گذشته نظارت صورت گرفته و تذکرات لازم داده شده است اما در ارتباط با مقدار معاش این موضوع بین کارگر و کارفرما توافقی است و ما نمیتوانیم دخالتی داشته باشیم.»
او در ادامه میافزاید، در آیندهی نزدیک برنامهای را به منظور نظارت از زنان خدمهی سالنهای عروسی روی دست دارند.
گزارشگر: عارفه مهدوی