نگرانیها از کاهش فعالیتهای مدنی زنان در هرات
اشتراک فعال زنان در فعالیتهای مدنی و دادخواهی، راهی برای بهبود وضعیت زنان عنوان میشود. این در حالیست که از چند سال به این سو، فعالیتهای زنان در نهادهای مدنی، به گونهی چشمگیری، کاهش یافته است.
افراطگرایی دینی، وضعیت نامناسب اقتصادی نهادهای جامعهی مدنی، دیدگاههای سنتی و دید مردسالارانه و کاهش پروژههای جامعهی جهانی؛ از عوامل کاهش فعالیتهای مدنی زنان شمرده میشود.
غلام فاروق راسب مسوول مووسسهی آموزش و تحقیق برای صلح درهرات، وجود مشکلاتی چون خشونتها و آزارهای جنسی زنان فعال مدنی را یکی از عوامل کاهش فعالیتهای مدنی زنان عنوان میکند.
او همچنان میگوید: «در گذشتهها حدود یکهزار تا یکهزار و 200 نهاد مدنی به گونهی رسمی یا غیر رسمی فعالیت داشتند که امروز در حدود نیم آنها فعال است و وضعیت زنان فعال مدنی نیز از این روند متاثر شده است.»
با این حال، کمرنگ شدن حضور زنان در فعالیتهای مدنی، نگرانی شماری از زنان را بر انگیخته است.
لینا شفق، فعال مدنی در هرات میگوید؛ کمرنگ شدن حضور زنان در فعالیتهای مدنی نگران کننده است، چون هنوز جامعه به فعالیتهای مدنی زنان ضرورت دارد.
خانم شفق معتقد است: «ترس مردان از به وجود آمدن یک جنبش زنانه سبب شده که این نهادها از سوی مردان بدنام شود و در نتیجه فعالیت زنان در این نهادها کمتر شود.»
به باور شماری دیگر از زنان در هرات، کاهش حضور زنان در فعالیتهای مدنی سبب میشود برای بسیاری از مشکلات زنان دادخواهی نشود.
مهناز پیروز، فعال مدنی میگوید؛ عمدهترین دلیل کاهش فعالیتهای مدنی، کاهش پروژههای جامعهی جهانی است.
وی معتقد است؛ این که زنان به دلیل اعمال خشونت از نهادهای مدنی فاصله میگیرند، بخشی از مشکل بوده و نگران کننده است.
خانم پیروز میافزاید: «اگر از ابتدا گامی که در راستای ایجاد نهادهای مدنی در هرات برداشته شد، به شکل واقعی و اصولی آن میبود، امروز تعداد معدود اما موثر نهادهای مدنی را میداشتیم.»
«عادت پروژه گرفتن سبب شد که تعداد نهادهای مدنی کاهش یابد.»
به باور خانم پیروز، دلیل کنارهگیری بسیاری از زنان و مردان از فعالیتهای مدنی رضاکارانه بودن این فعالیتهاست.
لطیفه فیض یک تن از زنانی است که در چند سال گذشته فعالیتهای مدنی داشته اما اکنون از این فعالیتها کنارهگیری کرده است.
خانم فیض میافزاید؛ عمدهترین مشکلی که سبب میشود زنان از فعالیتهای مدنی کنارهگیری کنند، مشکلات اقتصادی است.
شماری دیگر از زنان اما چالشهای امنیتی را یکی دیگر از عوامل کاهش فعالیتهای مدنی عنوان میکنند.
ساجده اعتماد بیش از یک دهه در هرات فعالیتهای مدنی داشته است اما از 9 ماه به این سو خانهنشین شده است.
او عمدهترین دلیل بسته شدن انجمن خود را مشکلات امنیتی و دیدگاههای سنتی مردم نسبت به فعالیتهای مدنی زنان عنوان میکند.
این در حالیست که همزمان با فروپاشی حکومت طالبان و رویکار آمدن نظام دموکراسی در افغانستان، فعالیتهای زنان در بخشهای مختلف آغاز شد و این زنان کنارهگیری شان از این فعالیتها را به معنای عقبگرد میدانند.
گزارشگر: سیمین صدف