نقش شبکههای اجتماعی در جهتدهی افکار عمومی
گسترش تکنولوژی همانندی که سایر عرصههای زن گی بشر را تحت شعاع قرار داده است بسا اوقات همه نفش تعیین کننده در مسیر افکار مردم را نیز دارد و در این امر تفاوتی چندانی میان کشور های پیشرفته و سایر کشور ها نیست.
مردم افغانستان در سال های اخیر با خدمات تکنالوژی دسترسی بیشتر پیدا نموده اند و این دستیابی سبب شده است افکار مردم نیز تا حدی مثبت و یا منفی تغییر یابد.
با گذشت چندین سال از ایجاد فرصتهای استفاده تکنالوژیکی در افغانستان و وجود تعداد کثیر مستفید شوندهگان اما باز هم مشکلات شبکههای مخابراتی چون بلند بودن نرخ ها، ضعف شبکههای وصلی، نبود میکانیزم درست نظارتی مخابراتی، فروش سیم کارتهای غیر قانونی و دسترستی غیر قانونی به خدمات مخابراتی و سایر این قبیل مشکلات پابرجا است.
یک بخش عمده از خدمات تکنالوژی مدرن را استفاده از رسانههای اجتماعی تشکیل میدهد و آنچه در نفس رسانههای اجتماعی امروزه قابل تعمق است موضوع جهتدهی افکار عامه است. رسانهها هرکدام دنبال کنندههای خاص خود را دارند و در هر ثانیه دهها مطالب در صفحات متعدد نشر و پخش میشود که ذهن، خواست و دید نشر کننده بر آن حاکم است اما گیرندهها یا دنبال کنندههای صفحات انترنتی بدون دانستن حقایق موضوعات دست به بازپخش و شریکسازی مطالب میزنند و حلقههای هم فکر نظری خود را بیشتر و بیشتر ساخته میروند در حالی که از واقعیتها ناآگاه می باشند؛ اما آگاهانه دنباله رو شدهاند.
در گذشتهها مردان و زنانی زیادی که خود را خیلیها سرسخت و با غیرت میدانستند هرگز آماده این نبودند که با جنس مخالف همصحبت گردند ولی اکنون همان افراد در صفحات انترنتی شان با دهها حساب کاربردی دختر و پسر دوست مجازی هستند و عکسها و یا نوشتههای همدیگر پسند نموده نظر میدهند، اما برعکس تعداد دیگر از مردم با آنچه در صفحات مجازی نشر میشود کاملآ مخالف بوده و همه را گمراه کننده میدانند و حاضر نیستند کسی از بستگان آنها در صفحات حضور داشته باشند.
وقت گذارانی، انعکاس اخبار و واقعیات، ردیابی و دنبال نمودن مسیر فکری افراد، اظهار احساسات خوشی و یا غم، بیان عقدهها و کششهای فردی و جمعی، راه اندازی حرکتهای فکری و مظاهرههای فکری انترنتی، مطالعه و آموزش، سرگرمی و تفریح، دوست و همسریابی و ده ها بستهگی دیگر امروزه در صفحات اجتماعی برای مردم موجود است که هر کدام از موضوعات گیرنده های خاص خود را دارا است.
جنگهای قومی، توهین و تحقیر افراد بدون تفکر به مسوولیتهای بعدی آن، گروه سازی و پخش خبر های نادرست همه از تاثیرات منفی آنی در صفحات اجتماعی میباشد که تعداد زیاد از مردم این عملکردهای نادرست شان را تحت نام حق آزادی بیان پوشیده و محفوظ میشمارند. یکی از قضایای خیلیها تازه که در صفحات انترنتی خیلیها خبر ساز شد و هر کسی به نحوۀ دید خود به تبصره در مورد آن پرداخت؛ درگیری کلامی میان یک تن از وکلای دوره قبل پارلمان با چند تن از یونیفورم داران پولیس بود که هر یک از صفحات رسانههای اجتماعی نظر به بستهگیهای خودش قضیه را جلوه داده و تفسیر نمود، این در حالیست که یک نیمه واقعیتها میان نشر کنندگان مطالب و گیرندگان مطالب در صفحات انترنتی بدور از چشمها و خبر باقی میماند و کسی قادر نیست بیطرفانه به پخش مطالب بپردازد. در کوچکترین حد احساسات فردی شخص و علایق او در نوشتن مطالب و نشر آن تاثیر گذار است و در حد بزرگتر بستههای اجتماعی، گروهی و سازمانی همه حرکات افراد را رهبری مینماید.
جمع نمودن فکر های پرآشوب و جوان مردم برای رسیدن به اهداف خاص از برنامههای بزرگ دیگر است که همه صفحات اجتماعی دنبال آن میباشند و این موضوع در اکثر حالات بسیار خطرناک و پر ضرر در افغانستان تمام شده است مانند قضیه جنگ داخل لیلیه دانشگاه کابل که درگیریهای بزرگی را حتی در بیرون از دانشگاه بنام هزاره و تاجک و پشتون به میان آورد.
هرگاه حسابات کاربری در صفحات مجازی را برشماری نماییم دیده میشود که تعداد زیاد از این حسابها از افراد حقیقی نبوده و یک فرد بیشتر از دهها حساب کاربری دارد که از همه برای رسیدن به خواستهای معیینه خود استفاده میکند.
دولت افغانستان نیاز دارد برای استفاده درست و قانونی خدمات مخابراتی شرایطی را وضع نماید تا سازگار و همگام با شرایط واقعی جامعه باشد و جلو سوء استفادهها و کاربردهای نادرست را گرفته و هویت افرادی که از صفحات بگونه درست استفاده می نمایند محفوظ نگهدارد.
کاربران صفحات اجتماعی باید بدانند همه آنچه در صفحات نشر و پخش میگردد واقعیت ندارند و به همین دلیل باید دنبالهروی را کنار گذاشته مستند و مستدل و با منطق عمل نمایند و نگذارند افکار آنها نخواسته و بدون میل شامل جریاناتی که اصلا از متن آن آگاهی ندارند گردد و مهمتر از همه هویت خویش را نگذارند مورد معامله انترنتی قرار گیرد.
منبع: خاطره اسدی