دختران هراتی و حراج کالاهای دست دوم خانگی در فیس بوک
گزارشی از: وحید پیمان
شاید کمتر کسی فکر میکرد یک گروه دخترانه فیسبوکی طی دستکم دو ماه بتواند ۲۵۰۰۰۰ افغانی معادل ۳۷۵۰ دالر پول را بین آنان رد و بدل کند. اما نایاب رحیمی یک زن جوان افغان در هرات توانسته دستکم ۴۰۰۰ تن از زنان و دختران عمدتا هراتی را دور هم جمع کند تا کالاهای دست دوم منازل و لباسهای گران قیمت دست دوم خود را از اینطریق بهفروش برسانند.
بهویژه اینکه بسیاری از این دختران گاهی اجازه بیرون رفتن از خانه را ندارند و یا دستکم اگر در خانوادهای با عقاید سختگیرانه، بزرگ نشده باشند، خرید و فروش کالا توسط دختران در هرات و یا هر جای افغانستان معمول نیست و شاید هم به باور بسیاریها عیبی بزرگی محسوب شود.
به همین دلیل چند سال پیش بازاری مخصوص زنان و دختران در هرات ساخته شد، مارکت خدیجهالکبری با ملیونها افغانی سرمایهای که در آن ریخته شده اما مدتی است که شور و حال گذشته را ندارد و فروشندگان آن از کسادی بازار شکایت میکنند.
اما دختران هراتی در فیسبوک در دوماه نخست کار خود بدون هرگونه سرمایهگزاری، کُلی خرید و فروش کردند و صاحب پول و یا کالا شدند. از وسایل منزل تا لباسهای زنانه، هر چه بخواهید در این گروه پیدا میشود. بزرگترین داد و ستدی که در این گروه صورت گرفته همین چند روز پیش یک دست مبل بود که با قیمت ۳۲۰۰۰ افغانی – نزدیک به ۵۰۰ دالر خرید و فروش شد.
اما نکته جالب این گروه فیس بوکی، عدم حضور مردان در آن است، فضای مجازی جایی است که تشخیص دادن زن و مرد در ان به شدت سخت شده، نایاب و همفکرانش چگونه زن و مرد را از هم تشخیص میدهند؟
نایاب میگوید: ” نمایههای جعلی زیادی در فیسبوک هستند اما وقتی که داخل گروه بهنام دختران درخواست ورود میدهند تشخیص آن برای ما بسیار سخت است ولی کاری که ما انجام میدهیم این است که اگر کسی دیدگاه بیجا یا پست غیراخلاقی گذاشت جابهجا بلاک خواهد شد.”
نایاب و دوستانش علاقهای به حضور مردان در این گروه ندارند. آنان فکر میکنند که در غیر اینصورت مزاحمتهای مردانه جلو کار و بار و حضور جمعی دختران در این گروه را خواهد گرفت. به همین دلیل این گروه قوانین سختگیرانه خودش را دارد.
ظاهرا نایاب به دوستان خود هم گفته است: “که اگر به هر پروفایل و یا نمایهای شک داشتید خبرم کنید.”
پرداخت پول چگونه صورت میگیرد؟
پس نایاب و اعضای این گروه دخترانه فیسبوکی چطور و چگونه کالا میفروشند ؟افغانستان از معدود کشورهایی است که با وجود پیشرفت نسبی در عرصه بانکداری اما سیستم پرداخت الکترونیک در آن مروج نشده، حتا دستگاههای خود پرداز ATM در این کشور بهتازگی رونق گرفته و در چند شهر بزرگ افغانستان کم و بیش از آنها استفاده میشود.
نایاب میگوید: ” هر خانمی که جنسی را پسند میکند، آدرس آنرا از طریق پیام خصوصی دریافت و بعد به خانه شخص رفته و جنس را میگیرد و پول آنرا تحویل میدهد.”
نایاب همچنان میگوید: ” خودم برخی از کالاها را نیاز داشتم و همیشه فکر میکردم که کاش جایی میبود تا بتوانم لوازمی که استفاده نمیکنم را به فروش برسانم، چون شاید این متقابلا ضرورت شخص دیگری باشد که نیاز داشته باشد. “
به گفته نایاب او هر چه جستجو کرده چنین جایی نبود و به فکرش رسیده که خودش شاید بتواند این گره را با ساختن گروهی در فیسبوک باز کند. گروهی که تمام نیازمندیهای یک خانم در آنجا باشد بدون آنکه این بانو مجبور باشد از منزل خود خارج شود و یا به قیمت بلندی جنسی خریداری کند.
نایاب میگوید که خانمها به خرید بسیار علاقه دارند و زود هم اجناس و کالاهای خریداری شده برایشان کهنه میشود و میفروشند و این گروه سهولتهای گستردهای را برایشان ایجاد کرده است.
بطور متوسط هر روز ۱۰ تا ۲۰ کالا در این گروه به فروش گذاشته می شود و گاهی کمتر از ۵ جنس و برخی از روزها بیشتر این اجناس در روز فروخته می شوند.