حسینه صافی و سه دهه فعالیت برای زنان

وزارت اطلاعات و فرهنگ یکی از وزارت‌خانه‌های جمهوری اسلامی افغانستان است. تدوین استراتیژی فرهنگی، گسترش فرهنگ، ادب و هنر در جامعه، ارایه اطلاعات و خدمات فرهنگی، حمایت از نویسندگان، محققان و حراست از آزادی بیان و مطبوعات؛ از جمله عمده‌ترین وظایف این وزارت است. برای آگاهی از فعالیت‌ها و کارکرد‌های این وزارت در خصوص بانوان، با حسینه صافی، وزیر وزارت اطلاعات و فرهنگ گفت‌وگویی داشته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

پرسش: سابقه‌ی کاری تان در راستای امور مرتبط به زنان، از چند سال پیش است؟

پاسخ: از سن 15سالگی فعالیت‌های خود را در راستای بانوان آغاز کردم و اکنون نزدیک به سه دهه است که مصروف انجام فعالیت در این حوزه هستم. در دهه‌ی اول، بیش‌تر فعالیت‌هایم در راستای بالا بردن سطح آموزشی زنان در انستیتوت‌ها و سایر مراکز علمی بود، بعد از آن در راستای بالا بردن توانمندی‌های اقتصادی بانوان و دادخواهی فعالیت کردم و سپس بعد از سال «2005 میلادی» من عضویت هییت ریسه‌ی شبکه زنان افغان را بدست آوردم و بعد از سپری کردن یک دور وظیفه، به سمت رییس اجرایی این شبکه، به عنوان رییس شبکه‌ی زنان افغان گماشته شدم. در حال حاضر در وزارت اطلاعات فرهنگ به‌عنوان وزیر انجام وظیفه می‌کنم.

پرسش: چه انگیزه‌ای باعث شده است تا شما سه دهه از عمر خود را در راستای فعالیت برای بانوان صرف کنید؟

پاسخ: تلاش‌های بانوان آن زمان با کم‌ترین امکانات بخاطر تشویق و ترغیب دختران شان برای رقم زدن یک آینده‌ی روشن و هم‌چنان دور بودن از کشور از جمله‌ی بزرگ‌ترین و قوی‌ترین انگیزه‌دهندگان من بودند که باعث شدند تا من در راستای فعالیت برای زنان قدم بگذارم و برای رساندن زنان به حقوق شان تلاش کنم. باید ذکر کنم که آغازین فعالیت‌های من برای دختران مهاجر افغان بود تا بتوانم آن‌ها را در دیار غربت به آرزوها و آرمان‌های شان برسانم.

پرسش: از زمانی که به‌عنوان وزیر اطلاعات و فرهنگ جمهوری اسلامی افغانستان مقرر شده اید، مشخصا چه فعالیت‌هایی را برای بانوان انجام داده‌اید؟

پاسخ: ایجاد یک سیستم حمایوی برای بانوان و رسیدگی به بانوانی که در نقاط دور دست کشور دسترسی کمتری به حقوق شان دارند، از جمله عمده‌ترین برنامه‌های ما در وزارت اطلاعات و فرهنگ بوده است و در حال حاضر نیز آن‌ها را تعقیب می‌کنیم، در آغازین روزهای کاری خود جلسه‌ای را با بانوانی که در وزارت اطلاعات و فرهنگ مصروف انجام وظیفه هستند، برگزار کردم تا در نتیجه، طرزالعملی را برای بانوانی که در چوکات این وزارت در تمام کشور فعالیت دارند، بسازیم و مطابق به آن طرزالعمل، به تمام نیازهای شان رسیدگی کنیم. هم‌چنان شناسایی زنان فرهنگی و پرتلاش در سراسر افغانستان از جمله دیگر فعالیت‌های ماست که در این مدت ما انجام داده‌ایم. رسیدگی به خواسته‌ها و نیازهای بانوان خبرنگار برنامه‌ی دیگری است که ما به اساس سفارش خود این قشر خبرنگار، روی دست گرفتیم و بالآخره برگزاری کمپاین «16» روزه کاهش خشونت علیه زنان در تمام افغانستان، از فعالیت‌های وزارت اطلاعات و فرهنگ به سه هدف (ایجاد سیستم حمایتی برای زنان در تمام افغانستان، عملی ساختن طرزالعمل‌ها و طرح‌هایی که برای پیش‌رفت زنان روی دست می‌باشد و بالا بردن اعتماد به نفس زنان) در این دوره است.

پرسش: آمار خشونت علیه زنان همه‌ساله در حال افزایش است و عمده‌ترین دلیل آن، موجودیت فرهنگ‌ و سنت‌های بی‌اساس و بی‌بنیاد عنوان شده است؛ وزارت اطلاعات و فرهنگ در راستای از بین بردن این سنت‌ها اقدامی داشته است؟

پاسخ: ایجاد کمپاین «16» روزه بخاطر کاهش خشونت‌ها علیه زنان، برگزاری نمایش‌گاه‌های کتاب، تشویق جامعه به فرهنگ کتاب‌خوانی و نشست با خبرنگاران بانو که به‌عنوان مهم‌ترین افراد تاثیرگذار در راستای از بین بردن ذهنیت‌های کهنه حتی در بین بانوان فعالیت می‌کنند، از جمله کارهای ما در این زمینه بود.

پرسش: از دید شما، از لحاظ فرهنگی؛ بزرگ‌ترین چالش زنان در افغانستان چه است؟

پاسخ: کمبود اعتماد بالای زنان و فرهنگ فرصت ندادن برای بانوان حالا چه در مسایل کاری، چه بخاطر بدست آوردن حقوق اولیه، چه در قسمت آزاد فکر کردن و چه در قسمت فراگیری دانش، از جمله بزرگ‌ترین چالش‌های فرهنگی بانوان است. تنها راه حل این معضله، حق دادن دختران از همان خردسالی به ابراز نظر پیرامون مسایل خانوادگی و شخصی خودش که این امر باعث افزایش اعتماد به نفس شان می‌شود، است.

پرسش: با مطرح شدن مذاکرات صلح، زنان افغانستان نگران دست‌آوردهای چندین ساله‌ی خود هستند؛ دیدگاه شما پیرامون این مسئله چیست و در مورد این که چقدر این نگرانی بجا است؟

پاسخ: از نظر من حکومت فعلی افغانستان در این چند سال اخیر دست‌آوردهای بیش‌تری در راستای انکشاف و سهم دادن بانوان در امور حکومت‌داری و صلح نسبت به تمام دولت‌های گذشته داشته است، اما حفظ تمام این دست‌آوردها برمی‌گردد به این که چقدر جامعه بین المللی و کشورهای همکار ما بر افزایش همکاری‌های خود برای زنان افغانستان، از این پس برنامه‌ریزی می‌کنند.

پرسش: بزرگ‌ترین دست‌آورد شما در طول این سه دهه فعالیت‌تان برای بانوان چه بوده است؟

پاسخ: در فعالیت‌های خود همیشه تلاش داشتم تا اهدافی را که بخاطر انکشاف بانوان در ذهن دارم، به عمل پیاده کنم. در یکی از اهداف در قسمت فعالیت در امور زنان این بوده است که من بتوانم بعنوان یک انگیزه‌دهنده فعالیت کنم. دختران و بانوانی که توانایی‌های بالایی دارند، آن‌ها را انگیزه بدهم تا آزاد بیاندیشند، در مقابل سختی‌ها مقابله کنند، هرگز تسلیم سنت‌ها و فرهنگ‌های بی‌اساس نشوند و هیچ‌گاه مسیر مؤفق شدن را برای خود سخت جلوه ندهند. هدف دیگری را که داشتم این بوده است که یار و همکار زنانی نیز باشم که کمتر به آن‌ها رسیدگی شده و کمتر مورد توجه قرار گرفتند. به این اساس بیشترین تلاش من در راستای بالای بردن ظرفیت و اعتماد به نفس بانوان و دختران بوده است و از نظر خود در این راستا مؤفق بودم.

پرسش: یکی از وظایف وزارت اطلاعات و فرهنگ، نظارت بر نشرات رسانه‌های همگانی است؛ از دید شما رسانه‌های افغانستان در حوزه‌ی زنان چگونه عمل کرده‌اند؟

پاسخ: خوش‌بختانه رسانه‌ها در افغانستان در راستای زنان و بالا بردن ظرفیت‌شان نقش ارزنده‌ای را بازی کردند و همیشه با وزارت اطلاعات و فرهنگ در این زمینه همکار بودند و ما را در رساندن اهداف ما، همیشه همکاری کردند. رسانه‌ها هم‌چنان باید تلاش کنند تا در راستای حفظ این دست‌آوردها نیز برنامه‌هایی را روی دست بگیرند و در پهلوی انعکاس دادن خشونت‌ها علیه زنان و مشکلات آن‌ها، زنان الگو و پرتلاش افغانستان را نیز به معرفی بگیرند تا این امر بتواند برای سایر زنان نیز به‌عنوان یک انگیزه عمل کند.

پرسش: از دید شما؛ چه برنامه‌های ناتمام و یا انجام نشده‌ای در وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان وجود دارد که شما خود را مسوول به تکمیل و یا آغاز آن‌ها می‌دانید؟

پاسخ: وزارت اطلاعات و فرهنگ در افغانستان کمتر توانسته است تا فرهنگ و چهره‌ی واقعی این کشور را برای جهانیان به معرفی بگیرد،.تلاش ما در این وزارت این خواهد بود تا در راستای معرفی چهره‌ی واقعی افغانستان هم‌چنان تلاش کنیم و در این راستا موفق باشیم. در پهلوی این، شناسایی هویت ملی و افتخارات ملی نیز از دیگر مسوولیت‌های ماست که ان‌شاءالله در دوره‌ی کاری خود به آن‌ها نیز می‌پردازیم. در قسمت شناساندن نقش فرهنگی زنان برای جامعه از جمله فعالیت‌های ما در این دوره‌ی کاری خواهد بود و بالآخره تلاش خواهیم کرد تا تمام نیازهای افراد و نهادهایی که زیر چتر وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان فعالیت دارند را بر آورده بسازیم.

 پرسش: ویژگی‌های یک وزیر از نظر شما چه است؟

پاسخ: شنیدن؛ ویژگی بارز یک وزیر مؤفق است. از دید من یک وزیر خوب همیشه باید نظریات، پیشنهادات و انتقاداتی را که از سوی همکاران و یا مردم او ابراز می‌شود، بشنود و به تمام خواست‌های منطقی این افراد برنامه‌ریزی کند.

پرسش : به عنوان پرسش آخر، پیام تان برای بانوان چه است؟

پاسخ: بانوان باید اعتماد نسبت به خود را افزایش بدهند، برای حال و آینده خود اهدافی را تعیین کنند و همچنان تلاش کنند تا یک توازنی را در زندگی شخصی و زندگی رسمی خود ایجاد کنند.

ضیاگل عظیمی