مهندسی برای زنان در افغانستان، هنوز هم تابو است

برخی از مهندسان زن در ولایت هرات از دیدگاه‌های منفی مردم به نسبت رشته‌ی کاری شان شکایت دارند و بیان می‌‌کنند که بارها ازین جهت مورد تحقیر و تمسخر قرار گرفته‌اند.

این زنان و دختران می‌گویند؛ با آنکه در جامعه مشکلات و چالش‌های زیادی سد راه زنان وجود دارد، اما باز هم به این رشته علاقه دارند و به‌کار شان ادامه می‌دهند.

هاجره راضی از مهندسانی‌ است که تا به حال پروژه‌های زیادی را در این زمینه‌ پیش برده است. او اظهار می‌دارد که کار در ساحه، برایش دل‌چسپ و سرگرم کننده است، اما دیدگاه تحقیرآمیز مردم آزارش می‎‌دهد.

وی در ادامه‌ی صحبت‌هایش بیان می‌دارد که اشخاص بی‌سواد به‌خصوص قشر کارگر، وقتی یک مهندس زن را در ساحه‌ی کار می‌بینند، به شکل تمسخرآمیز طرف‌اش نگاه می‌کنند و می‌گویند قبول نداریم که یک زن با ما کار کند.

فهیمه صالحی مهندس دیگری‌ست که با وجود مشکلات و چالش‌های زیادی که وجود دارد، کار مهندسی می‌کند و می‌گوید؛ مردم تا هنوز زن را به صفت یک مهندس قبول ندارند.

فهیمه هم‌چنان می‌افزاید: “یک روز همراه یکی از هم‌کارانم در یکی از ساحات کاری رفتیم که دیزاین و رسم نقشه را خودم انجام داده بودم. اما هرچه من به طرف مقابلم توضیح می‌دادم، او اصلا حرف من را گوش نمی‌داد و با هم‌کارم صحبت می‌کرد، درصورتی‌ که همکارم نه در جریان این پروژه بود و نه هم این پروژه مربوط او می‌شد. این موضوع خیلی مرا ناراحت کرده بود.”

بی‌باوری به کار مهندسان زن در افغانستان، دلایل سنتی دارد و از جامعه‌ی مردسالار نشات می‌گیرد.

عصمت الله جعفری، جامعه شناس در این باره می‌گوید؛ وقتی یک پدیده‌ مثل وظیفه جنسیتی شد و یا بیش‌تر مردان آن را انجام دادند، احساس می‌شود که این شغل ویژه‌ی مردهاست.

وی هم‌چنان می‌گوید؛ چون جامعه‌ی ما به‌خصوص هرات، یک جامعه‌ی به شدت مردسالار و سنتی است، بنا شغل‌های جدیدی که قبلا مردها در آن حضور داشتند، چون مهندسی که احساس می‌شود یک شغل شاقه است و بیش‌تر با ساختمان کاری و مردها سروکار دارد، تقسیم‌بندی جنسیتی می‌گردد و کار مردانه می‌شود.

از سویی هم فعالان امور زن به این باور هستند که آزار و اذیت زنان باعث می‌شود تا زنان خانه‌نشین شوند و دیگر بیرون از خانه کار نکنند.

عطیه الهی، فعال سیاسی و حقوقی در این باره می‌گوید که آزار و اذیت زنان و دختران در افغانستان، بسیار است و از همین جهت مهندسان زن نیز مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند.

به گفته‌ی او، اگر این وضعیت ادامه پیدا کند، ممکن مهندسان زن پس از اتمام درس مجبور شوند که شغل‌های خلاف رشته‌یی چون آموزگاری را پیش ببرند و یا بیکاری و خانه‌نشینی را انتخاب کرده، دست از کار بکشند.

گزارشگر: حسینا محجوب