لحظاتی که دیگر خاطره نمی‌‌شوند

“فصل خزان است و با قدم برداشتن روی برگ‌های خشک و زرد صدای عجیبی به گوش می‌رسد، باران هم نم‌نم باریدن گرفته و صورت و چادرهای مان را مرطوب کرده است، من و اسما این روز را هیچ‌گاه فراموش نمی‌کنیم”

خزان. 1389

این‌ها گوشه‌یی از نوشته‌های دفتر خاطرات صابره است. او چند سال پیش این لحظات را حکایت کرده بود. اما اکنون قلم به دست نمی‌گیرد و به جای نوشتن در دفتر خاطرات، در فضای مجازی می‌نویسد.

در کنار اسما، در گذشته‌یی نه چندان دور، بسیاری از دختران، خاطرات تلخ و شیرین خود را همراه با نصب چند عکس در دفتر ویژه‌ی خاطرات می‌نوشتند، اکنون اما فضای مجازی جای آن را گرفته است.

فاطمه حسینی دانشجو است او می‌گوید؛ برای ثبت لحظات زندگی اش، دفتر خاطراتی دارد، اما مدت زیادی می‌شود که چیزی در آن ننوشته است.

فاطمه وقتی صنف دهم مکتب بود وابستگی شدید به این کار داشت و همه‌ی اتفاقات زندگی خود را چه خوب و چه بد در این دفتر ثبت می‌کرد.

او وفات یکی از دوستان اش را مثال می‌آورد، که در وصف او سوگ‌نامه‌های زیادی را نوشته بود.

فاطمه می‌گوید؛ حالا شبکه‌های اجتماعی جای دفتر خاطرات او را گرفته اند و هر از گاهی که دلش تنگ می‌شود به جای نوشتن در دفتر خاطرات، در فضای مجازی می‌نویسد.

هر چند ماندگاری خاطرات در دفتر و دسترسی فاطمه به آن بیشتر است، اما سرعت فضای مجازی سبب شده تا فاطمه ترجیح بدهد، به جای دفتر در فیس‌بوک بنویسد.با آن هم گاهی دل‌اش برای دفتر اش تنگ و می‌شود و آن‌را ورق می‌زند.

حسینا اما این نوشتن در دفتر خاطرات را ترک نکرده است. او از شش سال به این سو دفتر خاطرات دارد. او گاهی از دوستان خود می‌خواست تا در این دفتر چیزی به عنوان یادگاری بنویسند و گاهی نیز اتفاقات مهم و روزمره‌ی زندگی اش را می‌نوشت.

اولین روزی که حسینا در دفترش چیزی نوشته شش سال پیش است و آخرین روز، سه روز پیش بوده است.

او می‌گوید؛ با نوشتن در این دفتر آرامش می‌یابد، چون از دیدگاه او دفتر خاطرات دوستی است که همه‌ی صحبت‌های او را می‌شنود و در دل خود حفظ می‌کند. بی آن‌که راز او را افشا کند و یا به دلیل کاری، او را تنبیه کند.

با این حال کارشناسان شبکه‌های اجتماعی، دلیل جایگزینی صفحات مجازی به دفتر خاطرات را، دسترسی آسان و شریک شدن آن با دیگران می‌دانند.

فیصل کریمی استاد دانشگاه و کارشناس شبکه‌های اجتماعی، دلیل کم رنگ شدن نوشتن خاطرات در دفتر را، افزایش علاقه‌مندی جوانان به فضای مجازی می‌داند.

آقای کریمی می‌افزاید؛ به دلیل این که جوانان با فضای مجازی بیشتر مصروف شده اند، ترجیح می‌دهند در فضای مجازی بنویسند تا هم‌رسانی بیشتر شود.

آقای کریمی باور دارد؛ در گذشته زمانی که جوانان خاطرات خود را در دفتر می‌نوشتند امکان داشت یک یا دو  نفر بتواند آن‌ها را ببیند اما زمانی که این نوشته‌ها در فضای وب منتشر می‌شود، با تعداد بیشتری شریک می‌شود و شاید این یکی از دلایل کمرنگ شدن نوشتن در دفترها است.

با این که نوشتن در فضای مجازی، جای نوشتن در دفتر خاطرات را گرفته است، بسیاری بر این باور اند که نوشتن در فضای مجازی جای دفتر خاطرات را نمی‌گیرد.

و اما آخرین نوشته‌ی اسما: “امروز اولین روز ورود من به دانشگاه است، به خاطر علاقه‌ی زیاد نتوانستم تا زمان شروع صنف صبر کنم، دو ساعت قبل از شروع صنف آمدم و دوست دارم احساس دانشجو بودن را در این دفتر بنویسم.”

1393

گزارشگر: سیمین صدف