دیدگاه منفی مردان نسبت به زنان شاغل
گزارشی از: بهار افشار زاده
شمار زیادی از زنان دانشآموخته در هرات از دید منفی مردان نسبت به فعالیتهایشان ناراضیاند. این زنان که عامل عمده این مشکل را جامعه سنتی هرات و دید سنتی مردان خانواده میدانند، به این باور اند که سالهای زیاد عمرشان که وقف آموختن دانش شده است، بیحاصل مانده است.
به باور این زنان، کار در بیرون از منزل سبب پیشرفت و بدست آوردن استقلالیت مالی میگردد.
فاطمه دانش آموخته دانشکده اقتصاد، بی باوری خانوادهها و فضای بستهی جامعه را از دلایل عدم حضور زنان در جامعه میداند.
اوکه بعداز فراغت از دانشگاه دوسال است در خانه نشسته است میگوید:”من میخواهم کار کنم و در جامعه حضور داشته باشم تاهم استقلال مالی پیدا کنم و هم به جامعه مفید باشم اما، پدرم این اجازه را برایم نمیدهد.”
فاطمه میگوید پدرش هراس از این دارد که اقارب و خانوادههای نزدیک شان به وی به دیده منفی بنگرد و یا حتا احتمال این برود که وی به خاطر همین مساله نتواند ازدواج کند.
این تنها فاطمه نیست که بی باوری مردان خانوادهاش وفضای سنتی هرات مانع کارش در بیرون از منزل شده است. سمیه بانوی دیگری است که از ممانعت خانواده برای کار در بیرون شاکی است.
سمیه که دانش آموخته دانشکدهی ادبیات است میگوید:” از زمانی که ازدواج نمودهام شوهرم مانع کارمن در بیرون از خانه میشود. من به این امید درس خوانده بودم که روزی بتوانم از این طریق به مردم خود خدمت کنم .”
مراقبت از فرزند و خانواده برای سمیه، سبب شده که علاقمندی برای کار در بیرون از منزل و داشتن استقلال مالی را نادیده بگیرد.
این در حالیست که مردان دلایل مختلفی را در برابرکار نکردن زنان بیان میکنند .
بهرامالدین دانش آموخته دانشکدهی شرعیات،یکی از دلایل مخالفتش با کار خانمها را فساد در اجتماع عنوان کرد.
وی میگوید: “جامعه آغشته به فساد است، زمانی که یک خانم وارد جامعهی کاری میشود به هیچ وجه از این فساد دور مانده نمیتواند.”
به باور وی زمانی که مرد خانواده می تواند کار کند دیگر نیازی به کار کردن خانمدر بیرون از خانه نیست.
عبدالغفور یکی از مردانی است که مخالف کار زنان نیست اما به باور او دید منفی مردان نسبت به زنان کارمند، سبب میشود تا او مانع کار خانمش در بیرون از منزل شود.
او میگوید”: من با کار کردن خانمها در بیرون از خانه مشکلی ندارم اما زمانی که با دیگران در مورد زنان کارمند صحبت میکنم، بیشترشان نظر خوبی در مورد این زنان ندارند و حرفهای رکیکی در مورد این خانمها گفته میشود بناً من نمیخواهم چنین حرفهای پشت سر خانم من باشد.”
در همین حال کریمه، خانم کارمندی است که از دید منفی مردان جامعه نسبت به زنان شاغل شاکی است.
او میگوید: “حرفهای که از زبان اطرافیان مانند همسایهها، آشنایان و … در مورد زنان میشنوم آزارم میدهد.مردم ما در مورد زنی که در بیرون کار کند نظر خوبی ندارند و آن را یک زن خوب نمی دانند.و میگویند در اسلام کار زن جایز نیست”
براساس عرف و باورهای پذیرفته شده در اجتماع کار زنان در اسلام جایز نیست.
این درحالیست که به باور عالمان، دین اسلام مانع کار و حضور زنان در جامعه نگردیده، چنانچه حضور زنان درعرصههای ، اقتصادی و اجتماعی در صدر اسلام خود تاییدی بر این مطلب است.
فضل احمد مهاجر استاد دانشکدهی شرعیات دانشگاه هرات، کار و فعالیت زنان از نگاه اسلام را جایز دانسته و می گوید:” هیچ مردی بدون دلیل خاص نمیتواند مانع کار زن در جامعه گردد ، بناًبه عدالت خداوندی زنها نیز مختارند تا از حقوق و مزایای کاری خویش در جامعه بهرهمند گردند، مشروط بر این که بتوانند از عفت و حیثیت خویش نگهداری نمایند.”
پررنگ بودن پدیدههای چون غیرت و ناموس ازعواملی است که به باور جامعه شناسان مانع کار زنان در جامعه شده است.
علی احمد کاوه جامعهشناس و استاد دانشکدهی جامعه شناسی دانشگاه هرات، در خصوص موانع کار و فعالیت زنان در جامعه میگوید :” این مسئله در همه جوامع از قبل وجود داشته و درکشورهای دیگر تا حدود زیادی حل گردیده است اما؛ در جامعهی ما مردان به این باورند که زنان باید در پشت پرده حفظ شوند بنابراین این مشکل پرنگ تر است.”
به باور آقای کاوه ممانعت در برابر کار زنان سبب آسیبهای فردی، خانواده گی و اجتماعی میگردد.
نارضایتی زنان از عدم اجازهی حضور در جامعهی کاری در حالی مطرح میشود، که سالها قبل بنا بر عدم آگاهی زنان از حقوق شان علاقه به کار در بیرون کمتر مطرح بود اما در سالهای اخیر به دلیل بلند رفتن سطح آگاهی و دانش ،علاقمندی این زنان به کار در بیرون از خانه زیاد شده است.