چه خوش است راز گفتن به حریف نکته سنجی

زندگی در جامعه‌ی سنتی سبب شد تا خدیجه‌ی نوجوان، نتواند علاقه‌اش را نسبت به مردی که دوست داشت با خانواده‌‌ در میان بگذارد. داغ عشق‌ برای همیشه در دل‌اش زنده ماند و دلیلی شد بر‌این‌که تلاش کند تا قهرمان زندگی جوانانی باشد، که در آرزوی به‌هم رسیدن اند و ازدواج و یک‌ عمر باهمی.

خدیجه حالا مادر بزرگ پنجاه‌وپنج ساله‌ایست که از ممنوعیت جامعه به ابراز علاقه‌ در بین جوانان سخن می‌زند. او می‌گوید؛ بیش از بیست سال است که خانواده‌ها را به‌هم معرفی می‌کند تا بتواند از این طریق، به جوانان دل‌باخته کمک کند و شرایط را طوری مهیا سازد که داغ عشق و نرسیدن بر دل هیچ یک آنان خیمه نزند.

این تلاش‌های خدیجه سبب شده‌است که بیش‌تر از صدوسی زوج به‌هم برسند. او با احساس خرسندی و رضایت از این مسئله، اظهار می‌دارد که به سبب ناراحتی قلبی که حالا برایش پیش آمده‌، چندبار خواسته که از این میانجی‌گری‌ها دست بکشد. اما به اصرار جوانانی که جسارت بیان احساسات شان را به خانواده‌ها ندارند، هم‌چنان به تلاش‌هایش ادامه می‌دهد.

در شهر هرات، خدیجه‌های دیگری نیز وجود دارند. چون مهری که در کنار شغل آرایشگری، بیش‌تر از شانزده‌سال است با میانجی‌گری در بین خانواده‌ها، به دنبال خوش‌بختی جوانان است.

او اشاره می‌کند که در بدل این فعالیت، درصدد هیچ امتیازی نیست و ادعا دارد که تا هنوز، بیش‌تر از هزار دختر و پسر را به‌هم رسانده است.

از طرفی هم دخترانی‌که از این طریق تشکیل خانواده داده‌اند، ابراز رضایت دارند و تلاش‌های این زنان را نوعی خدمت به جوانان عنوان می‌کنند.

الناز حکیمی، کسی است که ویژگی‌های مرد مورد نظرش را به این زنان سپرد و حالا که هشت ماه از عروسی‌اش می‌گذرد، بسیار خوش‌حال و راضی است.

به باور الناز، در شرایطی که دختران و پسران با خانواده‌های شان راحت نیستند و راهی برای بیان احساسات و علاقه‌مندی خود ندارند، هم‌کاری زنانی چون خدیجه و مهری، در جهت ازدواج این افراد ضروری است و می‌تواند از انحرافات در جامعه و در میان جوانان، جلوگیری کند.

نازیه ابراهیمی مادری است که می‌خواهد پسرش را داماد کند و در جست‌وجوی یافتن یک دختر مناسب با شرایط خانوادگی‌اش است. او ویژگی‌های دختر مورد نظرش را به‌طور کامل به خدیجه داده و چند باری هم خواستگاری رفته است.

نازیه می‌گوید؛ از زمانی‌که خصوصیت‌های دختر را توضیح داده، این زنان چند دختر را برایش معرفی کرده‌اند و تصمیم نهایی را به خود خانواده‌ها واگذار نموده‌اند.

این در حالی است که به دیدگاه برخی از جامعه‌شناسان در هرات، آشنایی فامیل‌ها از این طریق می‌تواند مزایا و معایب داشته باشد.

عصمت‌الله جعفری، جامعه‌شناس، در مورد این موضوع می‌گوید که یک بحث ارزشی در اجتماع است، از آن جایی که نظام بزرگ‌سالاری در خانواده‌ها وجود دارد و جوانان به این درک رسیده‌اند که در مقابل بزرگان خود سخن گفته نمی‌توانند، بنا به فعالیت این زنان را به نوعی تسهیل‌کننده می‌دانند.

به باور آقای جعفری، میانجی‌گری در این امر به نوعی مانع ترویج فرهنگ‌پذیری در خانواده‌ها است و هم‌چنان مفید است زیرا در چنین جامعه‌ای از طرفی حالت سنتی ازدواج با معرفی خانواده‌ها رعایت می‌شود و از طرفی هم جوانان با پسند خود ازدواج می‌کنند.

گزارشگر: بهناز رسولی