چرا برخی از خانواده‌ها به توانایی‌های دختران شان بی‌باور اند؟

شماری از دختران در هرات، از بی‌باوری خانواده‌ها نسبت به توانایی‌های‌شان شکایت دارند و آن را مانع حضور پررنگ‌ خویش در عرصه‌های مختلف زندگی عنوان می‌کنند.

این دختران از این‌که فرصت‌های زیادی را بنا به ناباوری خانواده‌ها‌ از دست داده‌اند، ناراضی اند.

آنیتا دختری است که تلاش می‌کند در زندگی پیش‌رفت کند. او می‌گوید ؛ بارها برایش فرصت مهیا شده تا سفرهای علمی داشته باشد، اما خانواده‌اش به این باور هستند که چون او یک دختر است، نمی‌تواند از خود مراقبت کند و مانع او برای استفاده از این فرصت شده‌‍اند.

در این میان، رویا هم دختری دیگری است که از این ناحیه رنج می‌برد. او می‌گوید که در بین خانواده‌اش باور به توانایی‌های برادرش وجود دارد، اما همواره اعضای خانواده برای انجام کارهای جدید توسط او، ممانعت می‌کنند.

رویا می‌افزاید؛ خانواده‌اش بارها از این جمله استفاده می‌کنند که: «تو دختر هستی و توانایی انجام این کار را نداری.»

بی‌بی شیرین مادری است که در خانه چند دختر و پسر دارد و به این باور است که توانایی پسرهایش بیش‌تر از دخترانش است، به همین جهت معمولا بر توانایی پسرهایش حساب می‌کند. او می‌گوید که پسران در بیرون از خانه توانایی مواظبت از خود را دارند.

به گفته‌ی بی‌بی‌ شیرین، فرهنگ و آموزه‌های اجتماعی تاثیر زیادی بر طرز دید او داشته است.

از سویی دیگر، برخی از آگاهان امور اجتماعی، عدم باورمندی خانواده‌ها را نسبت به توانایی دختران شان، یک موضوع اجتماعی می‌دانند.

عصمت‌الله جعفری، جامعه شناس، می‌گوید که یک فرآیند تاریخی سبب ناباوری خانواده‌ها نسبت به توانایی دختران شده و این کلیشه‌ی اجتماعی را ایجاد کرده‌است.

آقای جعفری با اشاره به این امر که خانواده‌ها تاثیرپذیر از فضای اجتماعی هستند، می‌گوید که در جامعه‌ی ما، این باور وجود دارد که کارهای آسان برای زنان و کارهای ارزشی برای مردان تعریف می‌شود و این دیدگاه به دختران تحمیل می‌شود که کار در بیرون از خانه، وظیفه و صلاحیت زنان نیست.

در این حال به دید برخی از روان‌شناسان، ناباوری خانواده‌ها نسبت به توانایی دختران تاثیرات منفی بر روان دختران دارد.

فضل الرحمن فاضل‌، روان‌شناس، در این مورد می‌گوید که ناباوری خانواده‌ها نسبت به توانایی دختران، بر روان شان تاثیر منفی دارد و این دید برگرفته شده از نگاه مردسالارانه و زندگی سنتی در هرات است که سبب می‌شود دختران باور کنند که نمی‌توانند در جامعه موفق باشند.

وابسته‌شدن دختران، کاهش اعتماد به نفس و عزت نفس، کاهش قدرت تصمیم‌گیری دختران و حس ناتوانی و گوشه‌گیری، از تاثیرات منفی بر روان دختران است.

از طرفی هم دخترانی هستند که از طرف خانواده‌ی خود حمایت می‌شوند و این حمایت را یک انگیزه برای پیش‌رفت عنوان می‌کنند.

شکریه دختری است که همیشه مورد حمایت خانواده‌اش قرار گرفته است و از راهنمایی‌های خانواده‌اش در راستای کارکرد بهتر استفاده می‌کند. او می‌گوید؛ بهتر است که خانواده‌ها به توانایی‌های دختران خود باورمند باشند و برای شان فرصتی ایجاد کنند تا در جامعه حضور فعال داشته باشند.

گزارشگر: بهناز رسولی