چرا زنان خشونت دیده به ارگان‌های دولتی شکایت نمی‌کنند؟
عنعنه و عرف‌های ناپسند مانع می‌شود تا زنان خشونت دیده برای «بدنام نشدن» خانواده‌های‌شان خاموش و ساکن بمانند و به نهاد‌های دولتی، عدلی و قضایی برای دادخواهی مراجعه نکنند.
با گذشت بیش از پانزده سال از روی کار آمدن نظام نو هنوز هم اکثریت زنان در افغانستان، از طریق‌های مختلف مورد خشونت قرار می‌گیرند و شمار زیادی از خانواده‌ها مراجعه زنان به نهاد‌های دولتی، عدلی و قضایی را ننگ و عار می‌دانند.
امروزه زنان زیادی، با آنکه می‌خواهند صدای شان را در برابر خشونت بلند کنند؛ اما قوانین دست‌و پاگیر جوامع سنتی گلوی شان را می‌فشارد و آنان را به سکوت و سکون وادار می‌کند.
ملیحه نوری، پنچ سال از عروسی‌اش می‌گذرد او همواره از سوی شوهرش به شکل فجیعی مورد لت و کوب قرار می‌گیرد. او می‌گوید؛ با آنکه می‌داند نهاد‌های برای دادخواهی زنان زیان دیدۀ خشونت وجود دارد اما هیچ‌گاه حاضر نیست برای دادخواهی به آن نهاد‌ها رجوع کند؛ چون این موضوع در خانوادۀ شوهرش ننگ و عیب است.
ملیحه بغض گلویش را می‌فشارد و می‌گوید: “همیشه شوهرمه به بهانه‌های مختلف مه میزنه تا حاله دو بار دستم شکسته ولی مجبورم بسازم چون از خاندان ما کسی به دولت نرفته و اگر بره کشته میشه “.
ملیحه‌های زیادی در گوشۀ و کنار افغانستان رفتار‌های خشونت‌آمیز را تحمل می‌کنند و خشونت برای آنان به یک امر عادی بدل شده است.
خاتمه، زن دیگریست او به دلیل اینکه طلاق در خانواده‌شان کاری زشت و ناپسند است از روی اجبار پانزده سال است با شوهر معتادش زندگی می‌کند.
خاتمه می‌گوید: “از دوران نامزادی متوجه شدم شوهرم معتاد است اما چون رفتن زن به محکمه و دولت برای ما عیب است نتونستم طلاق بگیرم “.
در همین حال به باور فعالان حقوق زنان؛ دسترسی زنان به عدالت محدود است و زنان برای احیای حقوق شان نیاز به حمایت دارند.
فاطمه جعفری فعال حقوق زن در رابطه می‌گوید: ” دلیل عدم رجوع زنان خشونت دیده به نهاده‌های دولتی وقضایی حاکم بودن رویۀ مرد سالاری در خانواده‌ها و عدم باورمندی زنان به نهاد‌های قضایی است “.
با این حال از دیدگاه جامعه شناختی بزرگترین منبع نابرابری‌ها و خشونت‌ها در جوامع سنتی برخواسته از فرهنگ مرد سالاری است.
مرضیه رحمانیار، جامعۀ شناس، می‌گوید؛ فرهنگی که امروزه در بیشتری از خانوده‌ها افغانستانی حاکم است زن جنس دوم و زیر دست مرد شناخته می‌شود و حیطه زندگی زن را مرد تعیین می‌کند.
وی در ادامه می‌افزاید: ” بنابر معقوله‌ی هرکس نان دهد فرمان دهد؛ بیشتر زنان امروز اجازه بلند کردن صدای شان در برابر خشونت‌ها ندارند چون فرهنگی که زن جزء اموال شخصی مرد به حساب آید نهادینه ساخته است”.
به باور خانم رحمانیار برای از میان برداشتن اینگونه معضلات اجتماعی، باید کار‌های اساسی روی فرهنگ آغاز گردد و این کار می‌تواند از کتاب‌های درسی معارف و مواد درسی مراجع تحصیلات عالی آغاز گردد.
گزارشگر: ضیاگل عظیمی
