چرا حکومت در تطبیق برنامۀ عمل ملی ضعیف است؟

قطعنامه 1325 از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد، در شرایط خاص زمانی، هنگامی که جنگ‌ها زندگی زنان را درعده‌ای از کشورها به مخاطره انداخته بود و زنان در شرایط ناگوار جنگ‌ و خشونت‌ بسر می‌بردند، در۳۱ اکتوبر سال 2000 میلادی به تصویب رسید.

 افغانستان در سال ۲۰۰۳ این قطعنامه را پذیرفت و از همان آغاز به یک سلسله فعالیت‌ها جهت تحقق آن آغاز کرد. ازجمله مهم ترین این فعالیت‌ها، تهیه برنامه عمل ملی افغانستان برای زنان است و این برنامه از سوی دولت افغانستان در سال 2015 میلادی رونمایی شد.

 قطعنامه 1325 ازدولت‌‌های عضو می‌خواهد،تا حضور فزاینده زنان را در تمام سطوح تصمیم‌گیری‌های ملی، منطقوی و سازمان‌های بین المللی تضمین نموده  و روش‌های را برای جلوگیری، مدیریت و حل درگیری‌ها طرح نمایند.

این قطعنامه چهار مسئله مهم را از جمله مشارکت، محافظت، جلوگیری، رفاه و بهبودی زنان را دربر می‌گیرد.

و اما پرسشی که اینجا مطرح می‌شود این است که دولت افغانستان، چقدر در تطبیق برنامه عمل ملی موفق عمل کرده است؛ آیا این برنامه توانسته تغییراتی را در وضعیت زنان افغانستانی بی‌آورد؟

زنان نظریات متفاوتی را در ارتباط به این پرسش ارائه می‌کنند.

برخی از زنان، به این باور‌‌اند پس از اجرایی شدن برنامه عمل ملی، زنان در عرصه‌های مختلف پیشرفت‌های نسبی داشته‌اند.

حسینه نیکزاد، مسوول شبکۀ زنان افغان در حوزۀ غرب، می‌گوید؛ بعد از اجرایی شدن برنامه عمل ملی راه‌ یافتن زنان به اداره‌های دولتی بیشتر شده است و هم‌چنان مصوونیت برای زنان زیاد شده، قانون منع خشونت از سوی دولت بازنگری شد که تمام این موارد نشان دهنده این است که  روند تطبیق این برنامه تصریح شده و قرار است این برنامه تطبیق شود.

در همین حال خانم نیکزاد، کم‌کاری در تطبیق برنامه عمل ملی را به حمایت‌کننده‌های خارجی این برنامه نسبت می‌دهد.

خانم نیکزاد، می‌گوید: “تطبیق بودجه از سوی دونر‌ها به منظور عملی ساختن برنامه عمل ملی زمان زیادی را می‌طلبد به همین دلیل از دو سال به این سو برخی کم‌کاری‌های در تطبیق این برنامه بوجود آمده است “.

و اما برخی از زنان، حکومت وحدت ملی را در تطبیق قطعنامه 1325 موفق نمی‌دانند و می‌گویند؛ کارکرد دولت در تطبیق برنامه عمل ملی برای آنان رضایت‌بخش نیست.

سکینه حسینی، عضو شورای ولایتی هرات، می‌گوید؛ با آنکه یکی از شاخصه‌های قطعنامه 1325مشارکت زنان در سطح رهبری است؛ اما آمار زنانی که در سطح رهبری حضور دارند کافی نیست.

وی در ادامه می‌افزاید؛ دولت در بخش پیشرفت اقتصادی زنان برنامه‌های تاثیرگذار و برزگی نداشته است و هم‌چنان با توجه به یکی از مواد قطعنامه 1325 نیروی‌های درگیر جنگ به زنان و اطفال نباید آسیبی وارد کنند؛ اما در حال حاضر بیشترین متضررین جنگ در افغانستان زنان و کودکان هستند.

در کنار این برخی از زنان به این باور اند، دولت در تطبیق برنامه عمل ملی، به حدی ضعیف عمل کرده که هیچ تغییری به وضعیت زنان از چند سال به این سو به وجود نیامده بل  وضعیت زنان بدتر  شده است.

فاطمه جعفری، فعال حقوق زن، می‌گوید؛ زنان در افغانستان به بهانه‌های مختلف از اجتماع و سطوح رهبری دور نگهداشته می‌شوند.

وی می‌افزاید: “دولت به بهانه جنگ و نا امنی زنان را کمتر در سطوح رهبری قرار می‌دهد و این دور بودن زنان از صحنه‌های سیاسی و اجتماعی سبب عقب‌مانی و ناهنجاری‌های زیادی در اجتماع می‌شود “.

این در حالی است که برنامه‌ها برای آگاهی در مورد برنامه عمل ملی و چگونگی تطبیق این برنامه، در ولایت‌های مختلف افغانستان جریان دارد و هفته گذشته برنامه‌ای در همین خصوص درولایت هرات برگزار شد.

  گزارشگر: ضیاگل عظیمی