زنان بیوه؛ میراث ماندگار جنگ در افغانستان

بر اساس گزارشی که رادیو آزادی منتشر کرده است، برآیند یک تحقیق تازه در افغانستان نشان می‌دهد که از هر پنج زن در افغانستان، یکی بیوه شده است.

با توجه به این که در افغانستان، بنابر عرف و عنعنات موجود، مردان سرپرست خانواده و مسوول فراهم‌آوری نفقه‌ی خانواده اند، حذف وجود مرد به یک‌بارگی از زندگی زن، می‌تواند تبعات منفی اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و روانی را برای زنان در پی داشته باشد.

فعالان حقوق زن؛ زنان را قربانیان غیر مستقیم جنگ‌های پی در پی در افغانستان می‌دانند.

فاطمه جعفری فعال حقوق زن؛ به این باور است که عمده‌ترین چالش فرا راه زنان بیوه در افغانستان، نگاه ارث گونه به این زنان از سوی خانواده‌ی شوهر است.

او می‌گوید؛ این زنان در پهلوی دیگر چالش‌ها از ابتدایی‌ترین حقوق شان که همان معاش شهید است محروم اند و هیچ حمایت اقتصادی ندارند.

خانم جعفری معتقد است که مشکلات اجتماعی دست‌وپاگیر برای زنان سبب می‌شود، که این زنان پس از از دست دادن شوهر، در فضای رها شوند که هیچ چیز به نفع شان نیست.

وی می‌افزاید؛ حتی زنانی که در سطح بالای اجتماعی و اقتصادی نیز قرار دارند پس از بیوه شدن، روابط اجتماعی آن‌ها محدود شده و در انزوا قرار می‌گیرند.

برخی دیگر از فعالان حقوق زن، وضعیت زنان بیوه در افغانستان را اسف بار می‌دانند.

محبوبه جمشیدی فعال حقوق زن می‌گوید؛ جنگ‌های پی در پی، مشکلات پی در پی را به وجود آورده است و زمانی که مرد خانواده می‌میرد، زن بدون این که تجربه و آمادگی داشته باشد، جایگزین مرد شده و تمام مسوولیت‌های او را به دوش می‌گیرد.

خانم جمشیدی باور دارد که این زنان با چالش‌های اجتماعی و اقتصادی حادی روبرو اند و برخی از این زنان، برای ادامه‌ی زندگی مجبور به انجام کارهای شاقه می‌شوند.

شماری از جامعه شناسان باور دارند که این زنان در کنار چالش‌های دیگر، در ازدواج مجدد خود نیز به دلیل مشکلات اجتماعی، با چالش روبرو اند.

مرضیه رحمان‌یار دانش آموخته‌ی جامعه شناسی در این رابطه می‌گوید؛ زنان بیوه در جامعه‌ی با مشکلات زیادی روبرو اند که یکی از آن‌ها به ارث بردن این زنان به وسیله‌ی خانواده‌ی شوهر است.

او می‌گوید؛ عمده‌ترین عامل بدبختی زنان نبود استقلالیت مالی است به این دلیل که بسیاری از این زنان سواد کافی ندارند و این سبب می‌شود زمانی که تنها می‌شوند و مسوولیت خانواده را به دوش می‌گیرند. با چالش‌های زیادی روبرو شوند.

خانم رحمان‌یار بنابر این دلایل زنان را قربانیان اصلی جنگ می‌داند.

گزارشگر: سیمین صدف