عاطفه غفوری: خبرنگاری سخت است، بی‌نهایت سخت
معرفی
بنام خدای قلم
اجازه دهید نخست تشکر ویژه‌ای از شما و رسانه‌ی هدفمندتان بخاطر فرصتی که در اختیار من نهادید سپاسگزاری نمایم و نیز عرض سلام و خسته نباشید داشته باشم خدمت شما، مخاطبان محترم و همکاران بزگوارتان.
من عاطفه غفوری در 25 ماه میزان سال 1369 در قلب شهر مهر و عاطفه یعنی هرات به دنیا آمدم. چند سالی هنوز از زندگی را تجربه نکرده بودم که حکومت سیاه طالبان حاکم بر هرات گشت و این درست زمانی بود که من باید آهسته آهسته مکتب و درس و آموزش رسمی را تجربه می‌کردم. هرچند پیش از آن دروس ابتدایی دینی و سواد خواندن و نوشتن را در همان سن پنج سالگی به لطف وجود آدم‌های فرهیخته و با دانش در خانواده‌ی مان آموخته بودم.
حضور طالبان در هرات همانا و وارد شدن من در مکاتب پنهانی آن زمان در هرات همان.
شاید این رویداد موهبتی بود چرا که اینگونه با همه‌ی دشواری‌ها، پله پله همزمان که درس و مشق مکتب را آموختم، مبارزه را نیز فرا گرفتم و روز به روز مقاومت در برابر دشواری‌ها را نیز تجربه کردم.
سقوط حکومت طالبان و سپس گشایش مکاتب بر روی دختران فرصتی برای نفس کشیدن من شد تا اینگونه پس از سپری کردن مکتب وارد فضای بزرگتر آموزشی در رشته‌ی دلخواهم یعنی خبرنگاری شوم.
کوتاه سخن اینکه در همان سال‌های ابتدایی تحصیل در رشته‌ی خبرنگاری دانشگاه هرات توانستم کار عملی خبرنگاری را در رسانه‌ی معتبر تلویزیون یک در کابل آغاز کنم و من بسان قایقی شناور وارد دریای بیکران حوزه‌ی خبرنگاری شدم که تا امروز امواج آرام و پر تلاطم بی پایانی را تجربه کرده است.
پرسش: از فعالیت‌ها و کارتان در رسانه‌ها برای مان بگویید؟ از کجا شروع کردید و بیشتر در کدام زمینه فعالیت داشتید؟
پاسخ: فعالیت رسانه‌ای عرصه‌ی پویا و شناوری‌است و به همین دلیل شما به عنوان یک خبرنگار در افغانستان نمی‌توانید که کارمند ثابت یک رسانه برای سال‌ها باقی بمانید چون فرصت‌های جدید هر روز شما را به سمت خود فرا می‌خوانند.
من هم استثنا از این حالت نبودم و به محض اینکه مدتی را همزمان با دوران دانشجویی با روزنامه‌ی دانشجویی پگاه کار کردم و سپس به رادیوی صدای جوان پیوستم، خیلی زود وارد عرصه فعالیت رسانه‌های تصویری شدم و با تلویزیون یک در کابل همکاری‌ام را آغاز کردم که تقریبا سه سال به طول انجامید.
تلویزیون میترا در کابل، تلویزیون‌های ساقی، چکاد و فریاد در هرات، چندین نهاد تحقیقاتی رسانه‌ای که نام بردن شان از حوصله‌ی این مصاحبه خارج خواهد بود، کار در بخش مطبوعاتی شورای ولایتی و همینطور به عنوان آموزگار در دفتر نی یا (نهاد حمایت کننده‌ی رسانه‌های آزاد افغانستان) برای دو سال.
و اینک به عنوان مسئول بخش بانوان کمیته‌ی مصئونیت خبرنگاران افغانستان در حوزه‌ی غرب فعالیت می‌نمایم.
پرسش: از دشواری‌های که در برابر کار تان قرار داشت برای‌مان بگویید در جامعه سنتی چون هرات کار خبرنگاری آن هم برای یک زن زیاد دشوار نیست؟
پاسخ: سخت بود، بی نهایت سخت بوده و هست و البته دشواری‌هایش هم متعدد اند.
نگاه سختگیرانه و بافت سنتی جامعه در سال‌های اول فعالیت خبرنگاری من بی نهایت آزار دهنده بود. نگاه‌های بخشی از مردم، دیدگاه‌های بسته‌ی برخی از افراد حتا در درون صنف خبرنگاران و همکاران و نیز رفتار مسئولان برخی از رسانه‌ها نه تنها من بلکه خیلی از همکاران بانوی مرا آزار می داد.
اما راه‌حل هیچ‌گاه عقب نشینی و انتخاب چهاردیواری خانه به عنوان سپر و سنگر نبود، بلکه ایستادن و مبارزه کردن تنها راه پیش روی خود می‌دیدم و اینگونه شد که به لطف خدا پله‌های پیشرفت را یکی پی دیگری پیمودم و اینک در جایگاهی هستم که خودم و خانواده‌ام به آن افتخار می‌کنیم.
و تاکید باید بکنم که وجود یک خانواده‌ی فرهیخته که همواره حامی و پشتیبان دختر خانواده‌ی خود باشند مهمترین عنصر در تعیین سرنوشت دختر شان است.
من به لطف خانواده‌ام سخت ترین روزها را به بهترین تجربه‌های زندگی‌ام تبدیل کردم و دیگر به دنبال مجالی برای رقابت با بانوان نیستم بلکه فرصت را در رقابت با آقایان جامعه‌ی خودم می‌بینم.
همان مبارزه‌ها همان تلاش‌ها و همان تکاپوها بود که حالا حضور یک خانم با کمره‌ای در دستش در جامعه پذیرفته شده است.
پرسش: در مورد کمیتۀ مصئونیت خبرنگاران برای مان بگویید از چی وقت فعالیت تان را آن جا شروع کردید؟
پاسخ: کمیتۀ مصئونیت خبرنگاران افغان یک نهاد مدافع خبرنگاران و رسانه‌ها در کشور است که از 9 سال پیش به منظور تامین مصئونیت کارمندان رسانه‌یی افغان و خبرنگاران خارجی در افغانستان فعالیت می‌کند.
هیئت اجرائیوی این کمیته در هشت زون کشور نماینده داشته که نماینده هر زون مسئولیت تحت پوشش قرار دادن ولایات زون مربوط خویش میباشد. این ساختار باعث برقرار ساختن تماس و ارائه خدمات به تمام خبرنگاران کشور شده است.
که خوشبختانه درهرات بنده افتخار عضویت و نمایندگی این کمیته در بخش بانوان را از چند ماه اخیر بر عهده دارم که تلاش می‌کنیم چتر حمایتی باشیم برای خبرنگاران بانو در حوزه‌ی غرب کشور.
و البته در طی این مدت توانسته‌ایم ارتباط تنگاتنگ و خوبی را بین خبرنگاران بانو در حوزه‌ی غرب و کمیته مصئونیت ایجاد نماییم که امید آینده‌ی بهتری برای فعالیت بانوان را می‌دهد.
پرسش: از طرح و پلان‌های تان در آینده که قرار است در کمیته انجام دهید بگویید.
پاسخ: همانطور که در بخش مردان کمیته مصئونیت خدمات ۲۴ ساعته برای خبرنگاران در مواقع اضطرار همکاری می‌نماید برای بانوان نیز این خدمات را ارائه می‌کنیم.
ما در کمیتۀ مصئونیت با استفاده از شبکه وسیع ارتباطات کمیته با نهادهای دولتی و غیر دولتی کمیته در بسیج سازی نهادهای مدنی و رسانه استفاده می‌نماید تا با خبرنگاران در حالات اضطراری همکاری نمایند.
در حالات اضطراری و در صورتیکه یکی از خبرنگاران یا کارمندان رسانه‌یی تهدید شده ویا حین اجرای وظیفه زخم بردارد، مورد حمایت و همکاری کمیته قرار می‌گیرد. این مساعدت شامل زمینه‌سازی جهت معالجه خبرنگار در داخل یا خارج از کشور نیز می‌گردد.
به همین ترتیب کمیتۀ تماس‌های مستمر با مقامات دولتی، رسانه‌های ملی و بین المللی و سازمان‌های حمایت از جامعه مدنی برقرار نموده تا نظارت مشترک از تهدیدات و حملات بر خبرنگاران در کشور صورت گیرد.
ثبت و مستند سازی تهدیدات و خشونت علیه خبرنگاران قسمت دیگری از مسئولیت‌های کمیته است که کمیته بانوان نیز سهم فعالی در آن دارد.
داد خواهی به منظور تقویت مفهوم مصوونیت کار خبرنگاری و بلند بردن آگاهی از حقوق خبرنگاران، ارائه آموزش‌های ایمنی و کمک‌های اولیه، ارائه مشورت‌های حقوقی هنگام توقیف و یا حبس خبرنگار، ارائه خدمات حمایت روانی از خبرنگاران بخشی از فعالیت‌های ما در سال‌های گذشته و سال‌های پیش رو خواهد بود.
این نکته را لازم است بیان کنم که حمایت از کارمندان طبقه اناث رسانه‌ها، بخش مهم از ماموریت کمیته است.
در ساختار کمیته پست هماهنگ کننده زن وجود دارد که وظیفه معرفی خدمات کمیته را به عهده داشته و نقطه تماس خبرنگاران زن در سرتاسر کشور میباشد.
هماهنگ کننده طبقه اناث موظف به تنظیم آموزش‌های ایمنی، کمک‌های اولیه و سایر انواع آموزش‌ها به خبرنگاران زن در کشور می‌شود که من همه‌ی این مسئولیت‌ها را در حوزه‌ی غرب به دوش دارم که انشاءلله با همکاری خبرنگاران زن در این حوزه با موفقیت برنامه‌های لازم را پیش خواهم برد.
پرسش: برای زنان آیا کدام کاری انجام داده اید؟
پاسخ: معرفی چند خبرنگار بانو برای اشتراک در دوره‌های آموزشی ما در کابل، هماهنگی نشست‌های منظم بین خبرنگاران زن در حوزه‌ی غرب و دیدار و تماس نزدیک با خبرنگاران زن در حوزه‌ی غرب تلاش‌هایی بوده است که ظرف این مدت کوتاه کاری‌ام تا کنون آن را انجام داده‌ام.
پاسخ: وضعیت زنان خبرنگار را در هرات چگونه بررسی می‌کنید؟
پاسخ: ببینید علی‌رغم تبعیض و سوء رفتارها از سوی بخشی از جامعه‌ی رسانه با خبرنگاران زن اما رشد چشمگیر بانوان علاقمند به کار رسانه‌ای امیدوار کننده است.
فضای کاری رسانه‌ای به سمتی روان است که نوید حضور بیشتر بانوان را در این عرصه می‌دهد و اتفاقا همین اشتیاق زنان فضا را ملایم تر می‌کند برای کار و فعالیت در این عرصه.
مخالفان این روند وقتی ببینند که در برابر موجی از علاقه و حضور خانم‌ها در عرصه خبرنگاری مواجه استند دیگر تلاش نمی‌کنند تا این موج را در هم بشکنند و سد ایجاد کنند بر سر راه آن.
اما خب مشکلاتی نیز در این عرصه وجود دارد که در سوال‌های قبلی بخشی از آن را توضیح داده‌ام ولی هنوز هم معاش کمتر خانم‌های خبرنگار در مقایسه با همکاران مرد، رفتارهای نا درست جامعه و بخشی از صاحبان رسانه‌ها با زنان کارمند رسانه و محدودیت‌های امنیتی و اجتماعی مشکلاتی ست که نیاز به آموزش و مبارزه دارد.
ترتیب: سودابه احراری
