نوبتوار بودن ازدواج؛ رسمی دیرینه در جوامع سنتی
نوبتوار بودن ازدواج برای دختران یکی از رسمهای است که در جامعهی سنتی چون هرات دشواریهای را به باور آورده است و اگر ازدواج از حالت نوبتواری خارج شود مشکلات دختران را زیادتر میکند.
به باور برخی از این دختران، ازدواج با توجه به نوبتوار بودن دشوار است و اگر از این حالت خارج شود بر مشکلات شان افزده میشود.
فریبا که 37 دارد میگوید چون ازدواج وی از حالت نوبتی خارج شده است دیگر نتوانسته است ازدواج کند. او دلیل آن را زیبایی دو خواهرش میداند که از وی کوچکتر هستند.
“دو خوهر خوردترمه عروسی کردن خاطری مقبول تر بودند و مادر پدر مه به ای مسئله اصلاً توجه نکردند که اول نوبت از مه است “.
او در ادامه حرفهایش میافزاید، ازدواج خواهرانش سبب شده که دیگر خواستگار برایش نیاید وهمیشه از مردم و اقوامش طعنه میشنود که “خدامیدانه چی عیب دارد که دو خواهر کوچکترش ازدواج کردند و او هنوز مجرد است “.
این تنها فریبا نیست که از این موضوع رنج میبرد عاطفه دختر دیگری است که هر روز با طعنهها و و کنایههای زنان اقواماش زندگی میکند.
او میگوید خواهر کوچکترش یک سال میشود نامزد شده است و از وقتی که خواهرش نامزد شده به دلیل حرفهای زنان اقوامش از لحاظ روحی خیلی تحت فشارقرار دارد.
اومیگوید: “مه فکر میکنم دیگه چانس ازدواج ندارم و ای گپها در همی یک سال از طرف مادرم و بقیه زنان فامیل ما به مه تلقین میشه “.
در همین حال مادر عاطفه میگوید او مجبور شده، که دختر کوچکترش را زودتر نامزد کند چون هر دو دخترش بزرگ هستند باید حداقل یک شان ازدواج میکرد.
“به هر جا که میرفتم از مه میپرسیدن که دخترا عروس نکردی وقتی خواستگار آمد دختر خورد مه خوش کردن مه هم بخاطری که دهن مردم بسته شه دختر خورد خو دادم “.
با این حال فرشته نظری از اینکه خواهر کوچکترش زودتر از خودش نامزد شده است نگران نیست او میگوید این مسئله برایش اهمیتی ندارد؛ اما مدام مجبور است طعنههای زنان اقوامش را تحمل کند.
با این حال به باور جامعه شناسان یکی از عرف و عنعنات سخت و طاقت فرسا در جوامع سنتی این است که هرچیز از جمله ازدواج به صورت نوبت وار است و این مسئله مشکلاتی زیادی را خلق میکند.
علی الله آزاد، استاد دانشکدهی جامعه شناسی دانشگاه، هرات میگوید: “هرگاه ازدواج دختران در خانوادهها از حالت نوبت وار خارج شود مواردی را بر فرد تحمیل میکند به عنوان اینکه حتماً کدام عیبی و نواقصی وجود داشته که سبب شده دختر بزرگتر معراق توجه قرار نگرفته و این موارد تاثیرات بسیاری مخربی را به دختر وارد میکند “.
از سوی هم روان شناسان به این باور اند که ازدواج در جوامع سنتی از اهمیت زیادی برخوردار است بناً ازدواج دیر هنگام تاثییرات روحی روانی زیادی بر دختران دارد.
حسین جعفری، روانشناس، میگوید: “وقتی که خواهر کوچکتر زودتر از خواهر بزرگتر ازدواج کند سبب میشود که خواهر بزرگتر اعتماد به نفساش را ازدست دهد و این میتواند تاثییرات جدی روحی روانی را در خواهر بزرگتر ایجاد کند که حتا این تاثییرات میتواند منجر به خودکشی نیز شود “.
گزارشگر: ضیاگل عظیمی