برای از بین بردن خشونت با مرد و زن باید هم زمان کار صورت گیرد
ترتیب: سودابه احراری
طی چند سال گذشته خشونت در برابر زنان در افغانستان افزایش یافته است. این در حالی است که بسیاری از نهاد های داخلی و بین‌المللی در جهت کاهش خشونت ذربرابر زنان تلاش میکنند. به نظر می‌رسد در این جهت قدم‌های اساسی برداشته نشده است. زمانی می‌توان از کنترول خشم و حذف خشونت علیه زنان سخن به میان آورد که به طور دقیق عوامل آن را شناسایی شود. آن‌گاه باید در جهت پیش‌گیری از عوامل قدم برداشت تا خشم کنترول و مدیریت گردد.
در این نوشته در مورد علت افزایش خشونتها و راه‌کارهای آن با محبوبه جمشیدی رییس امور زنان ولایت هرات گفتگو شده است.
پرسش:دلیل عمده افزایش خشونت در برابر زنان چیست؟
محبوبه جمشیدی:بیکاری، فقر، ناامنی اعتیاد به مواد مخدر و… هر چقدر رشد کند جامعه را به حالت بحران می‌کشاند و این عوامل سبب بلند رفتن گراف خشونتها می‌شود. در کنار این عوامل فشار روحی وروانی هم یک دلیل دیگر افزایش آمار خشونتها است. هر چقدر که مشکلات بیکاری و اقتصادی زیاد شود مطمئن باشید که خشونت هم در داخل خانواده زیاد می‌شود. هر چقدر ناامنی باشد مطمئنا خشونتها زیادتر اتفاق می‌فتد.
پرسش: ریاست امور زنان برای کاهش خشونت دربرابر زنان درسال گذشته و امسال چه کارهای را انجام داده و چه کارهای را روی دست دارد؟
محبوبه جمشیدی: طبق صلاحیت‌های که به اداره ریاست امور زنان داده شده است، تمرکز ما بیشتر روی برنامههای آگاهیدهی است. در کنار این، بررسی قضیه‌ها، نشست‌های با ریاست حج و اوقاف به منظور همکاری و اطلاع‌رسانی از طریق منابر و مساجد، نشست بااعضای کمیسیون ولایتی منع خشونت دربرابر زنان به منظور نظارت‌های جدی، راه اندازی برنامههای آگاهیدهی در سطح ولسوالیها، داشتن برنامههای تحقیقی از جمله تحقیق در مورد علل و عوامل خشونت و همچنان برنامه تحقیق بررسی عوامل خشونت در داخل خانواده که توسط ریاست دانشگاه هرات انجام شده است. نتایج این دو تحقیق در بیست‌وپنجم ماه نوامبر معلوم خواهد شد و اداره امورزنان هرات با استفاده از راه‌کار های ارایه شده دراین دو برنامه تحقیق کارهای بنیادی واساسی را برای کاهش خشونت انجام خواهد داد.
پرسش: خانم جمشیدی همیشه برنامه مهم و عمده برای کاهش خشونتها آگاهیدهی است چیزی که در کل برنامههای شما هم وجود دارد، به جز این اطلاع رسانی، دیگر چه گزینه مناسبی را شما می‌توانید جایگزین داشته باشید؟
محبوبه جمشیدی:یک و نیم دهه است که توجهی روی حقوق زن صورت گرفته است. وقتی صفحات تاریخ را ورق بزنیم قبل از این یک و نیم دهه نمی‌توانیم اداعا کنیم که زنان در یک جایگاه ویژه قرار داشتند. این پانزده سال اگر چه زمان اندکی است اما یک دگرگونی را بوجود آورد و این دگرگونی تاثیر گذاری خود را داشته است .
ثبت یک قضیه دلیل بر این است که زن آگاه شده و کاری نیز صورت گرفته است. این حرف درست است که راه‌کار مبارزه با خشونت تنها با آگاهیدهی امکان پذیر نیست هر چقدرهم که موثر باشد. اما؛ کار چند بعدی باید صورت گیرد. همزمان با این که فرد از حقوق خود آگاه می‌شود باید زمینه کار هم فراهم باشد، مشکل اقتصادی روحی و روانی نباید در مقابلش وجود داشته باشد. به مرد باید زمینه کار مساعد شود که بتواند از پی مصارف وخرج خانه برآید تا جنگ و جدل درخانواده صورت نگیرد. در کل دید اجتماع باید نظر به زن تغییر کند و رسانه ها باید در این قسمت کار کنند . این کار چند بعدی است و کار یک نهاد و دو نهاد نیست. «برای من همین مسوولیت داده شده است که آگاهیدهی و زمینه سازی کنم من کارم را انجام می‌دهم.»
پرسش:چه برنامههای مشخصی را برای کاهش خشونت در ولسوالیها در نظر گرفتید؟
محبوبه جمشیدی:برنامههای که اداره امور زنان امسال برای کاهش خشونت در ولسوالیها روی دست گرفته برنامههای ظرفیت سازی برای اعضای شورای زنان ولسوالیها است، یعنی برنامههای مانند روش های مشاوره خوب،آموزش سیستم اداری ،روش‌های مساعدت‌های حقوقی در حد ابتدایی است.
برنامه دیگر ایجاد کتابخانه‌های کوچک در سطح ولسوالیها به هدف ترویج فرهنگ کتابخوانی بود. کتاب‌های که دراین کتابخانه‌ها اماده شده است مطابق سطح برداشت این زنان است. از این طریق این زنان می‌توانند به آگاهی بیشتری در مورد حقوق خود برسند. این کتابخانه‌ها در ولسوالی زنده جان افتتاح شده و در ولسوالی غوریان در آستانه افتتاح است.
در کل همزمان با این برنامه‌ها توزیع تذکره‌ها و توزیع نکاح نامه‌ها برای زنان درسطح ولسوالیها نیز صورت می‌گیرد.
پرسش:در ولسوالیهای ناامن هم آیا کار صورت گرفته است؟
محبوبه جمشیدی:متاسفانه باید اعتراف کنیم که در ولسوالیهای ناامن زمینه کار نیست .کمتر است و حتی در بعضی ولسوالیها حتی وجود ندارد. تلاش‌های که ما انجام دادیم این است که خانم‌های که در ولسوالیها پیش اداره زنان آدرس هستند تلاش شده که این خانم‌ها را به برنامههای بیرون در سطح شهر هرات بکشانیم برای شان اطلاع رسانی و آگاهیدهی کنیم.
وضعیت امنیتی در این ولسوالیها متاسفانه آنقدر بد است که حتی خود این زنان هم که در برنامههای که در سطح شهر برگزار می‌شود اشتراک میکنند بسیار با خطر مواجه می‌شوند.
پرسش:در کدام ولسوالیها کار کمتر و یا هم اصلا صورت نگرفته است؟
محبوبه جمشیدی: ولسوالیهای مانند کشک‌کهنه، فارسی، گلران، شیندند، اوبه، ادرسکن وحتی چشت شریف دسترسی آنچنانی نداریماما نماینده‌های ما هستند به برنامههای که برگزار می‌شود آنها خواسته می‌شوند ولی ما به دلیل وضعیت بد امنیتی رفته نمی‌توانیم.
پرسش:مهم ترین راه‌کار برای کاهش خشونت که حتی در سطح ولسوالیهای ناامن هم بتواند کارساز واقع شود چسیت؟
محبوبه جمشیدی: 1-تامین امنیت، تا امنیت نباشد هیچ فعالیتی در هیچ بخشی نتیجه نمی دهد.
2- ارزیابی دقیق از وضعیت زنان در سطح ولسوالیها . باید دیده شود که سطح فرهنگ، سطح سواد، سطح برداشت مردم در ولسوالیها چگونه است که بعدا مطابق به این ارزیابی کارهای برای کاهش خشونت در برابر زنان در نظر گرفته شود و راه‌کاری هم که انتخاب می‌شود باید راه‌کار تندروانه نباشد. با مرد و زن هم زمان کار صورت گیرد. منابر و مساجد باید نسبت به دیگر منابع بیشتر در این زمینه کارکنند. وزمینه کار باید فراهم شود ،مشکلات اقتصادی رفع شود چون بیشتر قضیه‌های که ما داریم و خشونت‌های هم که صورت می‌گیرد برگرفته از وضعیت بد اقتصادی در خانواده‌ها است.
