هنر دستی زنان هزاره

شهرک جبرییل،  در غرب شهر هرات موقعیت دارد. در این شهرک اقوام هزاره از ولایاتی چون بامیان، دایکندی، غزنی، غور، میدان وردک و ارزگان در کنار یکدیگر با تنوع لهجه‌ و فرهنگ  زیبای شان افغانستان کوچکی را تشکیل داده اند، زنان این شهرک با چهره‌های اصیل شرقی شان هر یک شان صاحب یک فن و هنر هستند در یک سفر چند ساعته‌ای که به این شهرک داشتم توانستم با گوشه‌ی از هنر این زنان آشنایی حاصل کنم.

در آغاز با زنی روبرو شدم که با لهجه شیرین‌اش برایم خوش آمدی گفت و من را به خانه‌اش دعوت کرد نام این زن مهربان زار بی بی است.

زار بی بی زنی با 35 سال سن، ده سال است که مصروف خامک دوزی است او می‌گوید با عشق این کار را انجام می‌دهد و در اوایل فقر و تنگدستی او را مجبور کرد که از خود در آمدی داشته باشد.

“در کنار هنر خامک دوزی سر شال هم می‌بافم و همچنان رو پشتی (بالشت) هم می‌دوزم با انجام این کارها می‌خواهم کمکی برای شوهرم بکنم “.

او می‌گوید:

 با این حال بیشتر دختران جوانی که در این شهرک بنا بر دلایلی درس نخوانده اند با هنر خامک دوزی مصروف کار و پیکار هستند.

نازنین دختر جوانی که در حال دوخت گل اطلس به روی لباس رنگی است با لبخند می‌گوید خامک دوزی می‌کند تا بتواند نیاز‌هایش را خودش  برآورده کند.

“هر پیراهنی را که بر روی یخن آن گل اطلس بدوزم یک هزار افغانی مزد آن می‌شود و این پول را برای خودم لباس گرفته و یا دیگر لوازم مورد ضرورت خود را تهیه می‌کنم “.

در همین حال برخی از این زنان بر این باور اند که هر دختر از زمان کودکی باید هنر خامک دوزی را بیاموزد تا که در آینده بتواند از هنرش برای خود و فرزندانش کمکی کند.

زهرا که هنر خامک دوزی را از زمان طفولیت فرا گرفته است اکنون در حال آموزش خامک  دوزی به دو دختر هفت ساله و نه ساله‌اش است او می‌گوید این هنر را از مادرش فرا گرفته است و دوست دارد که دخترانش  نیز از مادر شان این هنر را بیاموزند.

“با خامک دوزی تمام اشیای دلخواه‌‌ام را که دوست دارم به خانه خود درست می‌کنم از جمله رو یخچالی، رو پشتی، و همچنان برای دخترانم  بر روی لباس شان یخن می‌دوزم “.

[cycloneslider id=”55″]

این در حالی است که اکثر زنان شهرک جبرییل هنر‌های چون، قالین بافی، نمد سازی، خامک دوزی، خیاطی، روبان دوزی را به طور حرفه‌ای انجام می‌هند و از میان این هنر‌ها بیشتر شان مصروف انجام  هنر خامک دوزی هستند و هر کدام این زنان باعشق و علاقه به دوخت دستمال، یخن، شال، می‌پردازند این زنان درکنار عشقی که به هنر خامک دوزی دارند به این باور اند که کسب و انجام  هرهنری  بر استقلالیت مالی زنان  می‌تواند خیلی کمک  کند.

گزارشگر: ضیاگل عظیمی