افزایش افراطگرایی مذهبی، تهدیدی در برابر پیشرفت زنان
بر اساس تعریفی که موسسه مطالعات استراتیژیک افغانستان ارایه کرده است «افراطگرایی دینی عبارت از انحراف از دیدگاهها و شیوههای میانهروی مذهبی و چرخش به سوی تفسیر تندروانه از آموزههای دینی است. »
برخی از زنان فعال در هرات بر این باور اند که تعدادی از اشخاص با نفوذ و گروههای افراطی برای رسیدن به مقاصد اعتقادی خود از افراطگرایی دینی و سنتی پشتیبانی میکنند. به باور این زنان این اعمال، ارزشها و اصول بنیادی افغانستان را در ابعاد مختلف اجتماعی مورد تهدید قرار داده است که از آن جمله میتوان به تأثیر افراطگرایی بر زندگی زنان اشاره کرد.
این زنان افزایش افراطگرایی دینی را تهدیدی در برابر امنیت و پیشرفت زنان میدانند.
سوسن بهبود زاده فعال حقوق زن در هرات رشد افراطگرایی مذهبی را یک عامل منفی و تاثیرگذار بر ارتباطابات و مشارکت زنان در عرصههای سیاسی و اجتماعی عنوان میکند. او میگوید حضور زنان در چند سال اخیر در تمام عرصهها پررنگ شده و این میتواند زنگ خطری برای برخی از اشخاص زن ستیز باشد.
وی اضافه کرد: “زنان در افغانستان توانسته اند پیشرفتهای قابل ملاحظهای داشته باشند و افراطگرایی مذهبی همواره چالشی بوده است که تا اکنون ما با آن دست و پنجه نرم میکنیم “.
در همین حال تعدادی از زنان رشد افراطگرایی در هرات را خطر جدی و تهدیدی برای زندگی شان عنوان میکنند.
آنان میگویند رشد افراطگرایی در هرات مغرضانه و برخواسته از تعصباتی است که از طرف کشورهای خارجی دامن زده میشود.
گلثوم صدیقی فعال مدنی در این ارتباط میگوید: “پشت افزایش افراطگرایی دینی در هرات دست کشورهای همسایه است که پیشرفت زنان افغانستانی برای شان هضم شدنی نیست “.
با این حال برخی از زنان به این باورمند اند که رشد افراطگریی در هرات به دلیل سطح آگاهی پایین مردم از مسایل دینی است.
آنان میگویند افراطگرایان دینی در هرات از عدم آگاهی درست مردم از دین استفاده میکنند و باورهای نادرست و غلط را به خورد مردم میدهند و این تزریق باورهای نادرست، چنان تاثیرگذار است که امروزه اکثرمردان فقط مطیع و فرمانبردار افراطگرایان هستند و زنان باید روز به روز با مشکلات عجیب و غریب مبارزه کنند.
فاطمه باقری مسوول بخش زنان کمیسیون مستقل حقوق بشردر حوزه غرب، میگوید چندین قضیهی خشونت در ادارهی شان به ثبت رسیده که مسبب اصلی شان افراطگرایان دینی بوده اند.
وی میگوید :”افراطگرایان دینی مردان را تحریک میکنند تا اینکه مانع فعالیت زنان در اجتماع شوند “.
در همین حال به باور جامعه شناسان رشد افراطگرایی در هرات تاثیرات جبران نا پذیری را میتواند در جامعه هرات به جای بگذارد.
طاهره سجادی دانشآموخته جامعهی شناسی معتقد است که زنان برای اینکه از افراطگرایی و افراط گرایان در امان باشند باید مطالعات خود را در مورد مسایل دینی افزایش دهند و با استفاه از روشهای گوناگون، زنان در اجتماع متحد شوند و جلو افراطگرایی دینی که بر ضد آنان است را بگیرند.
وی میگوید: “تمام زنان فعالی که در هرات در بخشهای مختلف کار میکنند میتوانند با استفاده از موقف شان جلو این افراطگراییهای دینی را بگیرند “.
این در حالی است که برخی از آگاهان امور دینی دلیل رشد افراطگرایی در هرات را عدم آگاهی درست از دین و فضای سنتی جامعه هرات عنوان میکنند.
به باور آگاهان امور دینی، سنتها، عرف، و رسم رواجها بر مسایل امور دینی غالب شده است و افراطگرایان از این فرصت استفاده میکنند و آموزههای نادرست خود را به مردم میقبولانند که تاثیرات منفی را بر جامعه و به ویژه روی زندگی زنان دارد.
عبدالمجید صمیم استاد دانشکدهی شرعیات دانشگاه هرات در این رابطه میگوید :”دین اسلام دین اعتدال و برابری است و در آن هیچگونه انحراف افراط و تفریط و کجی وجود ندارد “.
با این حال مسوولان حج و اوقاف از اجرایی شدن یک سری برنامههای جدید مبارزه با افراطگرایی دینی در هرات سخن میزنند.
سید محمد شیرزادی رییس ارشاد حج و اوقاف هرات میگوید یکی از اساسیترین اصول کاری ما مبارزه با افراطگرایی و برداشتهای نادرست از دین است.
وی میگوید: “سعی داریم با تطبیق برنامههای منحصر به فرد همراه با مشوره با علمای بزرگ هرات جلو افزایش افراطگراییهای دینی در هرات گرفته شود “.
این در حالی است که زنان افغانستان از زمانههای بسیار دور با افراطیگرایی دینی و عرفی مواجه هستند و سالهاست با این افراطگراییها زندگی میکنند این پدیده همواره خطر جدی برای زندگی زنان و مانع بزرگی سد راه پیشرفت آنان بوده است.
گزارشگر: ضیاگل عظیمی