من از بیگانهگان هرگز ننالم، که برمن هرچه کرد، آن آشنا کرد!
سه سال از عمرحکومتی میگذرد که با شعار پررنگ سازی حضور زنان در عرصههای مختلف روی کارآمد اما اینک حتا وزارت خانههایی که قبلا از طرف زنان اداره میشدند، توسط سرپرستها اداره میشوند و حکومت قادر نشد تا یک زن را از صافی پارلمان عبور دهد.
در کابینه نخست حکومت وحدت ملی، سه وزیر زن حضور یافت اما دیری نگذشت که آنان به بهانه ضعف مدیریتی کنار گذاشته شدند.
در تازهترین مورد، در میان 12 نامزد وزیری که از سوی حکومت به مجلس معرفی شدند، یک زن حضور داشت و آنهم از مجلس رأی نگرفت. بقیه نامزد وزیرانی که از مجلس رای اعتماد گرفتند، اکثرا کسانیاند که سوابق مدیریتی بد و حتا برخی از آنان سوابق جرمی هم دارند. آگاهان به این باوراند که پارلمان نه براساس شایستگیِ نامزد وزیران که براساس روابط و براساس معاملات پولی به نامزد وزیران رأی دادند. این درحالیاست که در مورد نرگس نهان، گفته میشود او یک زن مدیر و بادرایت است و کارنامه موفقی در اموری که قبلا به عهدهاش سپرده شده، ثبت کرده است.
با توجه به اینکه یگانه زن کابینه پیشنهادی حکومت به مجلس به یکی از وزارتهای پرچالش معرفی شد و با عنایت به اینکه حکومت تلاش نهایی خود را برای عبور دادن یگانه نامزد وزیر زن از صافی مجلس به خرچ نداد، میتوان گفت که نگاه ابزاری به زنان در ذهن و ضمیر رهبری حکومت حاکم است و بعید است که به این زودیها این ذهنیت تسلط خود را بر ذهن مردان ارگ نشین از دست بدهد و ما شاهد توازن واقعی جنسیتی در کابینه حکومت باشیم.
سرو صداهای رسانهیی زیادی در پیوند به رأی نیاوردن یگانه نامزد وزیر زن از مجلس، به ویژه در شبکههای اجتماعی، به راهانداخته شد، که در نفس خود خوب است و نشان میدهد که در میان جمع کثیری از شهروندان افغانستان، به ویژه نسل نو تحصیل کرده، رویکردهای زن ستیزانه محکوم و مردود است، اما ما شاهد کدام حرکت و فشار نیرومند علیه رویکرد زن ستیزانه مجلس از سوی نهادهای ظاهرا مدافع زنان نبودیم که این بهتنهایی موضوع بحث جداگانهیی است.
نگاه زن ستیزانه و نگاه ابزاری حکومت نسبت به زنان به یک سو؛ حاکمیت ذهنیت زن ستیزانه در پارلمان به یک سو؛ بیبرنامهگی و فقدان انسجام نهادهای مدافع زنان به یک سو؛ اینجا باید این سوال را از جامعه زنان پارلمان یا در واقع«فراکسیون» زنان در مجلس نمایندهگان افغانستان پرسید که آنان چرا نخواستند و یا نتوانستند در زمینه عبور دادن یگانه نامزد وزیر زن از مجلس کاری انجام دهند؟
برخیها به این باوراند که زنان پارلمان، به نرگس نهان یگانه نامزد وزیر زن رای ندادند. نکته قابل بحث و اساسی همین است. حتا به فرض این که گمانه رأی ندادن زنان پارلمان به نرگس نهان درست نباشد، بازهم بیارادهگی زنان پارلمان در این زمینه منتفی دانسته شده نمیتواند. اگر زنان پارلمان اراده خود را شعورمندانه در جهت رأی دادن به یک نامزد وزیر زن به کار میبردند، بیتردید که بانو نهان از مجلس رای میگرفت. اگر هریک از 68 نماینده زن در مجلس، یک مرد را تشویق به رأی دادن به بانونهان میکرد، او رای کافی برای وزیر شدن بدست میآورد. اما نه تنها که این کار را نکردند بلکه حتا گفته میشود که خودشان نیز رأی ندادند.
زنان وکیل در پارلمان نهتنها اخلاقا مکلفاند که در زمینه تامین مشارکت زنان در حکومت و تمامی نهادهای دولتی کار کنند بلکه از نظر وظیفه نیز چنین مکلفیتی دارند و باید به آن عمل کنند. 68 زن عضو مجلس نمایندهگان براساس سهمیهیی که برای زنان در نظر گرفته شده به مجلس راه یافتهاند و نفس سهمیه بندی کرسیهای مجلس براساس جنسیت نیز خود بیانگر حالتی از گذار است که باید زنان افغانستان از آن عبور کرده و به مرحله بهتری دست یابند. اما با حال و وضعی که زنان پارلمان افغانستان دارند، به نظر میرسد که زنان افغانستان تا رسیدن به وضعیت مطلوب راه درازی در پیش دارد. وقتی زنان خودشان علیه همجنسان خود این گونه رفتار میکنند، از دیگران نمیتوان شکوه و گلایه کرد.
نویسنده : نسیمه همدرد