دست‌های خاک خورده کودکان رویاهای رنگارنگی می‌بافد

ویدیویی دیدم، از کودکانی که آروزهای خود را قلمک زده اند. یک برگه با چند مداد رنگی.

همه نقش‌های رنگارنگی بود درست مثل آرزوهای شان؛ من هیچ کدام را سیاه و سفید ندیدم. گویا رنگین کمان مقابلم قرار داشت.

شور و اشتیاق زیادی در دستان شان بود اما چشمان شان گویا رنگین‌کمان را باور نداشت.

20 نوامبر برابر با روز جهانی کودک در افغانستان است. کشور افغانستان در سال ۱۹۹۴ عضویت کنوانسیون حقوق کودک را پذیرفت. این کنوانسیون دولت‌ها را مکلف ساخته است تا زمینه دسترسی کودکان به حقوق شان را فراهم سازد در حالیکه به گزارش طلوع نیوز به نقل از سیدمحمد سامع رییس دفتر ساحوی کمیسیون حقوق بشر در شمال‌کشور؛ شماری از کودکان در وضعیت دشواری زنده گی می‌کنند و برخی از آنان حتا به حقوق ابتدایی‌ای چون آموزش و بهداشت دسترسی ندارند.

دولت افغانستان با دانستن تمام چالش‌ها، از آنچه عیان گرفته تا آنچه در پس عیان قرار دارد، تا کنون نتوانسته است گوشه‌ای کوچکی از چادر مشکلات آنان را بالا گرفته و با گذاشتن حداقل یک شمع ناامیدی را از  گوشه‌ای از زندگی‌شان بشوید.

در گفتگوهای کوتاهی که در دروان تهیه گالری عکس با کودکان کار داشتم بارها متوجه شدم که آرزوی مکتب رفتن چقدر برای شان دست‌نیافتی می‌نماید.

یادم نرفته وقتی همین چند ماه قبل کودکی از من خواهش کرد اجازه دهم کفش‌هایم را رنگ کند. می‌خواست با برق انداختن کفش‌های من، خاک‌های روی کتاب‌هایش را بشوید. می‌خواست پولش را دفترچه‌ای بخرد که بخاطر نداشتنش، یک ماه مکتب نرفته بود.

تاسف بار است که این همه را بزرگ جیبانی که سخن شان بستن کسیه با برگ گندنا است را نمی‌بینند. البته شاید خودشان به چشمان خود دستمالی پشمین بسته اند.

و اما وقتی تجربه‌های خود و اطرافیانم را با هم جمع زدم فهمیدم که هیچ چیزی مرگبارتر از بی‌خیالی و بی‌توجهی اطرافیان نیست. نمیدانم، کاش می‌شد بزرگسالی کودکانی را دید که خانواده‌ی شان از آنان استفاده ابزاری می‌کنند. برایم مبهم است وقتی یک خانواده از اقتصاد خود با خبر است و می‌داند که درآمدشان به اندازه‌ی بخور و نمیر شان است چرا آگاهانه دیگری را در بدبختی‌های خود شریک می‌سازند.

به عقیده‌ی روانشناسان، بسیاری از رفتارهایی که افراد بزرگسال نظیر پرخاشگری، تبعیض، تعصب، دودلی، عدم اعتماد به خود و دیگران و حسادت از خود نشان می‌دهد، همه اینها می‌توانست به کمک توجه، تریبت و رفتار بهتر در دوران کودکی به حداقل برسد. تلاش برای فراهم ساختن محیط آرام و پر محبت در دوران کودکی می‌تواند زمینه‌ی به وجود آمدن شخصیتی سالم و مثبت را برای کودک فراهم سازد.

عدم کنترول تولید مثل در خانواده‌ها و در نظر نگرفتن حداقل فاصله بین بارداری‌ در افغانستان باعث کم مهری والدین به فرزندان ماقبل شده و در بسیاری موارد آنان را در برآورده ساختن حداقل نیازهای کودکان شان ناتوان سازد.

و اما حمایت‌های دولت برای دسترسی کودکان به حقوق اولیه‌ی شان و همکاری‌های زوج‌ها در قسمت کنترول خانواده می‌تواند در بهبود وضعیت کودکان تاثیر به سزایی داشته باشد.

فکر می‌کنم شادی را می‌توان با خریدن یک بادکنک یا یک کاکائوی معمولی به کودکان هدیه داد. یک لبخند کوچک به اضافه چاشنی مهر در کنارش می‌تواند جرقه‌ای برای روشن شدن امیدهای خاک خورده‌ی کودکی باشد که کنار خیابان شیشه ماشین‌ها را تمیز می‌کند.

شاید اگر بتوانیم برگ گندنا را از سر کسیه خود بکشیم، بتوانیم قلم را جایگزین واکس کفش در دستان آن کودکی کنیم که مکتب را در رویاهای خود نقاشی کرده است.

نویسنده: زینب محسنی