بسته شدن کافه‌های زنانه در هرات؛ ادامه‌ی محدودیت‌های طالبان بر زنان

شماری از زنان و دختران در هرات از اقدام اخیر نیروهای «امر به معروف و نهی از منکر» طالبان مبنی بر بسته‌شدن کافه‌های زنانه انتقاد کرده و آن را گامی دیگر در راستای محدودسازی حقوق و آزادی‌های اجتماعی زنان عنوان می‌کنند. این زنان بر این باور اند که طالبان «به‌طور سیستماتیک» در تلاش‌اند که زنان را از عرصه‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی حذف کنند. آنان تاکید دارند که طالبان، با این سیاست‌ها جامعه را به 20 سال پیش بازگردانده اند. به گفته‌ی آنان این اقدام‌ها، نشان‌دهنده‌‌ی تلاش‌های «پی‌درپی» طالبان برای وضع محدودیت‌های بیش‌تر بر زنان و نقض حقوق بشر است.

شکریه ضیایی، باشنده‌ی هرات و دانش‌آموز صنف دهم مکتب است. او در واکنش به بسته‌شدن کافه‌‌های زنانه در این ولایت می‌گوید، از این‌که گروه طالبان «تصمیم‌گیرنده‌ی زندگی زنان و دختران هستند»، نگران آینده‌اش است. او گفت: «زمانی‌که یک گروه جاهل تعیین کند که چی بنوشیم و چی بپوشیم، آینده‌ی ما به سمت یک گودال تاریک روان است».

بانو ضیایی می‌گوید پس از حجاب‌‌اجباری و وضع محدودیت‌ها بر صدای زنان، اکنون زمان تعیین کردن نوشیدنی‌ها و خوراکی‌های زنان رسیده که طالبان تصمیم بگیرند که چه بخورند و چه نخورند. شکریه افزوده است: «نوشیدن قهوه از سوی زنان در هرات حرام اعلام شده و طالبان پس‌از محدودیت‌های فروان، اکنون به سمت خوراک زنان دست‌درازی کردند تا از این جهت نیز به زنان سدمه وارد کنند».

شکریه پس‌از ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از صنف ششم، هر روز به کافه‌های ویژه‌ی زنان می‌رفت تا در آن‌جا مطالعه کند. او می‌افزاید که از این طریق تلاش داشته تا غم و اندوه بازماندن از آموزش را فراموش کند و اندکی فشارهای ناشی از این ممنوعیت را کاهش دهد.

بانو ضیایی هم‌چنان در صحبت با خبرگزاری بانوان افغانستان بیان می‌کند که با بسته‌شدن کافه‌های ویژه‌ی زنان، یک‌بار دیگر امید خود را از دست داده و در خانه، فضای مناسبی برای مطالعه و آرامش ذهنی نمی‌یابد. شکریه می‌گوید: «در خانه جای آرامی برای مطالعه نداشتم. در جریان روز‌ به کافه می‌رفتم و مطالعه می‌کردم؛ اما متأسفانه که با بسته‌شدن کافه‌های زنانه، دوباره خانه‌نشین شدم. اکنون هیچ جای مناسبی برای مطالعه ندارم».

در همین حال، برخی دیگری از دختران نیز از این اقدام طالبان انتقاد کرده و با ابراز نگرانی گفته‌اند که طالبان تلاش دارند تا زنان و دختران را به بیست سال گذشته بازگردانند و پیش‌رفت‌های حاصل شده در زمینه‌ی حقوق و آزادی‌های شان را نابود کنند.

سونیتا رها، یکی دیگر از دختران بازمانده از آموزش است. او نیز در هرات زندگی می‌کند. او می‌گوید که از زندگی تحت حاکمیت طالبان به‌دلیل محدودیت‌های روز‌افزون به ستوه آمده است.

بانو رها که صنف یازدهم مکتب است، در واکنش به بسته‌شدن کافه‌های زنانه از سوی نیروهای «امر به معروف و نهی از منکر» طالبان می‌گوید که این گروه آزادی‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی زنان را «سلب» کرده و تلاش دارند تا آنان را به «دوران جاهلیت» بازگردانند.

سونیتا می‌افزاید که گروه طالبان با بسته‌کردن کافه‌های زنانه نشان دادند که «به‌طور سیستماتیک» در تلاش‌اند تا زنان را از عرصه‌های مختلف زندگی حذف کنند. او معتقد است که این اقدام، تنها یکی از نمونه‌های بارز سیاست‌های «محدودکننده‌ای‌ست» که طالبان در برابر زنان وضع می‌کنند و هدف آنان از این اقدام‌ها، «حذف تدریجی» حضور زنان در جامعه است.

بانو رها گفت: «طالبان نهایت تلاش خود را می‌کنند تا زنان را از جامعه حذف کنند. آنان از حضور و پیش‌رفت زنان ترس دارند. این گروه که اخیراً متوجه شدند که چند زن با راه‌اندازی کافه‌های شان تلاش دارند تا به شکوفایی برسند، زدند کمر آنان را شکستند و مانع شدند. در کل، طالبان به‌طور سیستماتیک در پی حذف زنان از جامعه و بازگرداندن آنان به چندین سال گذشته هستند».

سونیتا در پیامی از گروه طالبان خواستار برداشتن هرچه سریع‌تر محدودیت‌هایی شد که مانع پیش‌رفت زنان می‌شود و تأکید کرد که باید به زنان و دختران افغانستانی این فرصت داده شود تا مانند زنان دیگر کشورها به خودکفایی و شکوفایی برسند.

کافه‌داران زن در این مورد می‌گویند که طالبان بدون ارایه‌ی هیچ نوع دلیل یا مدرکی، کافه‌های آنان را بسته‌اند.

یکی از این کارآفرینان زن که نخواست به‌دلیل مشکل‌های امنیتی نامی از او برده شود می‌گوید: «نیرو‌های طالبان، لباس سفید بر تن داشتند و وارد کافه‌ام شدند. بدون این‌که مدرکی نشان دهند، ادعا کردند که در این‌جا دخانیات مصرف شده، موسیقی پخش شده و زنان حجاب نداشته‌اند، سپس کافه‌ام را بسته کردند».

طالبان از دو هفته پیش اقدام به بسته‌کردن کافه‌های ویژه‌ی زنان در هرات کرده‌اند و اکنون تمامی این کافه‌ها در این شهر به روی زنان و دختران بسته است.

این در حالی است که زنان کافه‌دار هفته گذشته به خبرگزاری بانوان افغانستان گفتند که طالبان نوشیدن قهوه را نیز برای زنان «حرام» می‌دانند.